Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie zabezpieczenia praw niepełnosprawnych dłużników w toku egzekucji sądowej z dnia 2013-08-26.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie zabezpieczenia praw niepełnosprawnych dłużników w toku egzekucji sądowej.
Rzecznik Praw Obywatelskich podjęła z urzędu sprawę dotyczącą zajęcia w toku egzekucji sądowej urządzenia służącego osobie ze znacznym stopniem niedowidzenia do codziennego funkcjonowania. System wyłączeń spod egzekucji, przewidziany w kodeksie postępowania cywilnego, nie zabezpiecza w należyty sposób ochrony praw dłużników będących osobami niepełnosprawnymi. Zdaniem Rzecznika, aktualny stan prawny zawiera lukę ustawową, przy czym brak stosownej ochrony osób niepełnosprawnych w omawianym zakresie nie tylko może naruszać konstytucyjny obowiązek władz publicznych pomocy osobom niepełnosprawnym, ale także godzi w zasadę poszanowania godności człowieka. W świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego zasadą postępowania egzekucyjnego jest objęcie egzekucją wszystkich części majątku dłużnika. Wyjątki od tej zasady wprowadza m.in. art. 829 k.p.c., który jednak musi być interpretowany ściśle. Przepis ten wylicza enumeratywnie przedmioty niepodlegające egzekucji. Obowiązująca regulacja, poprzez brak ochrony osób niepełnosprawnych w toku egzekucji niwecząca w istocie skutki zamierzone przez umowy międzynarodowe oraz uchwalone w związku z nimi przepisy krajowe, nie spełnia wymogów antydyskryminacyjnych, jakie Polska zobowiązała się zrealizować w ramach wdrażania postanowień Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Brak zabezpieczenia praw niepełnosprawnych dłużników w toku egzekucji sądowej jest o tyle niezrozumiały, że ochrona taka jest przewidziana w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zdaniem Rzecznika należy wprowadzić wyłączenie spod egzekucji sądowej urządzeń niezbędnych osobom niepełnosprawnym do funkcjonowania w życiu codziennym. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie i rozważenie potrzeby podjęcia działań mających na celu realizację zmian ustawowych.
Minister Sprawiedliwości (12.09.2013 r.) zgodził się ze stanowiskiem, że obowiązujące regulacje nie gwarantują kompleksowej ochrony niepełnosprawnego dłużnika. Tymczasem z wielu względów - w tym również humanitarnych, socjalnych i ekonomicznych - zasadne jest stworzenie takich rozwiązań prawnych, które statuowałyby wyłączenie możliwości prowadzenia egzekucji ze sprzętu służącego niepełnosprawnemu dłużnikowi do rehabilitacji oraz urządzeń, które są niezbędne dla jego egzystencji oraz ułatwiają mu życie, łagodząc skutki niepełnosprawności. Z powyższych względów Ministerstwo Sprawiedliwości, przy okazji przygotowywania kolejnej nowelizacji procedury cywilnej w zakresie egzekucji, będzie miało na uwadze odpowiednią modyfikację przepisów.