Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie umożliwienia pobierania stypendium specjalnego przez osoby z niepełnosprawnościami studiujące na drugim kierunku studiów z dnia 2013-09-10.

Adresat:
MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
Sygnatura:
RPO/738223/13/I/107.4 RZ
Data sprawy:
2013-09-10
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie umożliwienia pobierania stypendium specjalnego przez osoby z niepełnosprawnościami studiujące na drugim kierunku studiów.

Zgodnie z ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku studiów kontynuuje naukę na drugim kierunku studiów, nie przysługuje pomoc materialna m. in. w postaci stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych. Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje skargi, z których wynika, że regulacja ta nie uwzględnia przypadków powstania niepełnosprawności w trakcie albo po skończeniu studiów. Zdarza się, że osoby znajdujące się w opisanej sytuacji nie są w stanie wykonywać wyuczonego zawodu i muszą zdobyć kolejne kwalifikacje. Studentom nie przysługuje wówczas stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych, mimo iż nie korzystały z niego na pierwszym kierunku studiów. W obowiązującym stanie prawnym studia na drugim kierunku są płatne. W celu wsparcia osób, które stały się osobami z niepełnosprawnością, bardzo istotna jest pomoc w przekwalifikowaniu się. Umożliwi to tym osobom dalszy rozwój zawodowy i pozwoli na pełnienie określonych ról społecznych. W związku z tym, rozsądne wydaje się przyznanie takim osobom prawa do pobierania stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych. Za takim rozwiązaniem przemawia także konstytucyjna zasada sprawiedliwości społecznej. W ocenie Rzecznika ustawa o szkolnictwie wyższym powinna przewidywać możliwość pobierania stypendium specjalnego przez osoby z niepełnosprawnościami studiujące na drugim kierunku w sytuacji, gdy niepełnosprawność nastąpi w trakcie trwania studiów lub po ich zakończeniu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o ustosunkowanie się do przedstawionych kwestii.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-09-25
Opis odpowiedzi:

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (25.09.2013 r.) poinformowała, że obecnie w resorcie szkolnictwa wyższego trwają prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Zapewniła, że rozważone zostanie wprowadzenie zmiany, która ureguluje możliwość ubiegania się o stypendium specjalne przez niepełnosprawnych studentów kolejnych kierunków studiów, w przypadku, gdy niepełnosprawność powstała podczas trwania studiów lub po ich ukończeniu. Zaznaczyła ponadto, że osoby niepełnosprawne są uprawnione do ubiegania się o świadczenia pomocy materialnej (stypendia, zapomogi) na równi z innymi studentami, jednocześnie otrzymując stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych, niezależne od dochodu. Na koniec Minister przypomniała, że kształcenie osób niepełnosprawnych w celu doskonalenia lub przekwalifikowania zawodowego zwiększającego ich szanse na rynku pracy jest jednym z zadań z obszaru rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych oraz ich zatrudniania realizowanych w ramach środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.