Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie wyraźnego określenia w ustawie przesłanek wydania wypisu aktu notarialnego osobie trzeciej z dnia 2013-09-19.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/724720/13/IV/401 RZ
Data sprawy:
2013-09-19
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie wyraźnego określenia w ustawie przesłanek wydania wypisu aktu notarialnego osobie trzeciej.

W wystąpieniu Rzecznik sygnalizuje następujący problem poruszony w skardze indywidualnej. Wypis aktu notarialnego wydaje się stronom lub osobom, dla których zastrzeżono w akcie notarialnym prawo otrzymania wypisu, a także ich następcom prawnym. Wypis może być wydany także innym osobom, za zgodą stron lub na podstawie prawomocnego postanowienia sądu. Ustawodawca przewidział drogę sądową dla rozstrzygnięcia, czy osoba trzecia, w sytuacji braku zgody stron postępowania, może otrzymać wypis aktu notarialnego. Nie określił jednak przesłanek rozstrzygnięcia sądu. Realizacja konstytucyjnych gwarancji ochrony danych osobowych, a także pewności prawa, wymaga wyraźnego określenia w ustawie przesłanek wydania wypisu aktu notarialnego. Kolejnym problemem jest okoliczność, że postępowanie w sprawie wydania wypisu aktu notarialnego jest jednoinstancyjne. Postanowienie sądu nie podlega zaskarżeniu. Potencjalny interes prawny osoby trzeciej, żądającej wydania wypisu, może mieć różny ciężar gatunkowy, natomiast w przypadku stron postępowania w grę wchodzi ujawnienie osobom postronnym danych osobowych oraz informacji z zakresu życia prywatnego (np. wartości nabytego prawa, przyczyn wydziedziczenia), które wymagają właściwej ochrony prawnej. Konieczne jest rozważenie, czy wyłączenie możliwości zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji, wydawanego na podstawie art. 110 § 2 Prawa o notariacie, jest zgodne ze standardami konstytucyjnymi. Zapewnienie właściwej kontroli instancyjnej, spełniającej standardy konstytucyjne, wymaga wyraźnego określenia w ustawie przesłanek wydania wypisu aktu notarialnego osobie trzeciej. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: