Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie zasad ustalania wysokości przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych z dnia 2013-10-21.

Adresat:
MINISTERSTWO FINANSÓW
Sygnatura:
RPO/746952/13/V/620.11 RZ
Data sprawy:
2013-10-21
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie zasad ustalania wysokości przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09) orzekł o niekonstytucyjności przepisu art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1998 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. Trybunał podkreślił, że cały mechanizm opodatkowania dochodów nieujawnionych wymaga poważnych zmian. Mimo, że wyrok nie odnosi się do art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w obecnym brzmieniu, przepis ten - zdaniem Trybunału - jest obarczony tymi samymi mankamentami, które były powodem stwierdzenia niezgodności z Konstytucją jego poprzedniej wersji. Również sądy administracyjne orzekające w sprawach dotyczących zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł wskazują, że zmiana wspomnianego przepisu nie wyeliminowała wątpliwości co do jego konstytucyjności, gdyż miała charakter jedynie porządkujący. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie, w szczególności, czy planowane są odpowiednie prace legislacyjne.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-11-15
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (15.11.2013 r.) zauważył, że w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada domniemania konstytucyjności przepisów prawnych. Zgodnie z tą zasadą, dopóki Trybunał Konstytucyjny nie stwierdzi w swoim orzeczeniu niezgodności danego przepisu prawa z Konstytucją przyjmuje się, że dany przepis jest z nią zgodny. Oznacza to, że art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w obecnie obowiązującym brzmieniu korzysta z domniemania konstytucyjności. Organ podatkowy nie może odmówić zastosowania obowiązującego przepisu ze względu na skierowanie przez sąd administracyjny do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego o zbadanie zgodności tego przepisu z Konstytucją. W sytuacjach, w których wykładnia danego przepisu może prowadzić do różnych wniosków, organ winien dążyć do stosowania wykładni najpełniej realizującej zasady konstytucyjne. Wskazówek do stosowania art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zgodzie z Konstytucją można poszukiwać w treści uzasadnienia wyroku z dnia 18 lipca 2013 r. sygn. akt SK 18/09, gdzie Trybunał zawarł wytyczne do ustanowienia nowych regulacji prawnych. Ze względu na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego zaistniała konieczność niezwłocznego wprowadzenia nowych regulacji prawnych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie - Ordynacja podatkowa. Aktualnie trwają prace analityczno-legislacyjne mające na celu przygotowanie projektu zmiany przepisów w przedmiotowym zakresie.