Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie przypadków przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy Policji, związanych ze stosowaniem środków przymusu bezpośredniego z dnia 2013-11-06.
Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie przypadków przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy Policji, związanych ze stosowaniem środków przymusu bezpośredniego.
Poważne zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich budzą informacje w mediach o przypadkach stosowania przez funkcjonariuszy Policji w sposób nadmierny środków przymusu bezpośredniego, w wyniku czego dochodzi do obrażeń u osób, wobec których podejmowane są czynności. Największa ilość spraw dotyczy przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy Policji głównie wobec osób zatrzymanych, nadużywania środków przymusu bezpośredniego bądź nawet pobicia i stosowania niedozwolonych metod celem wymuszenia złożenia zeznań, czy też przyznania się do popełnienia czynów. Analiza akt postępowań przygotowawczych, prowadzona w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, prowadzi do wniosku, że część spraw została umorzona ze względu na niemożność udowodnienia wersji prezentowanej przez pokrzywdzonego spowodowaną, między innymi, wadliwie pojmowaną solidarnością zawodową składających w sprawie zeznania funkcjonariuszy Policji. Zaistniałe przypadki nierespektowania praw osób zatrzymanych i nadużyć związanych ze stosowaniem środków przymusu bezpośredniego na terenie jednostek Policji uzasadniają konieczność wyposażenia tych jednostek w systemy monitoringu (nagrywanie obrazu i dźwięku) przy jednoczesnym zakazie podejmowania jakichkolwiek czynności w pomieszczeniach, gdzie monitoring taki nie działa. Będzie to miało istotne znaczenie dowodowe w przypadku prowadzenia postępowań i przyczyni się do ukształtowania pozytywnego wizerunku Policji w społeczeństwie. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie i poinformowanie o ewentualnie podjętych działaniach.
Komendant Główny Policji (04.12.2013 r.) wyjaśnił, że ryzyko wystąpienia sytuacji przywołanych w wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich istnieje zawsze, mimo iż za błędy podczas pełnienia służby lub świadome naruszenie prawa policjanci ponoszą surowe kary. Faktem jest też, iż informacje pochodzące z mediów nie zawsze są obiektywne i rzetelne, a przy tym często nie uwzględniają zapisu art. 42 ust. 3 Konstytucji RP - zasady domniemania niewinności, która dotyczy każdego obywatela. Jedną z głównych przyczyn, dla których wśród policjantów zapanowuje tzw. zmowa milczenia jest kara, jaką ponosi funkcjonariusz po przekroczeniu swoich uprawnień i świadomym naruszeniu norm kodeksu karnego. Tą karą jest wydalenie ze służby. Aby zapobiegać występowaniu wadliwie pojmowanej solidarności zawodowej, działania Policji koncentrują się przede wszystkim na jak najlepszym doborze do Policji, szkoleniu zawodowym oraz licznych czynnościach edukacyjno-profilaktycznych. Kwestia powszechnego zastosowania monitoringu (nagrywania obrazu i dźwięku) w pomieszczeniach, w których wykonywane są czynności policyjne oraz zakazu podejmowania czynności w takich pomieszczeniach, jeżeli urządzenia takie nie działają - jest zagadnieniem absolutnie otwartym. Komendant Główny Policji skierował w dniu 6 listopada 2013 r. pismo do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, będące stanowiskiem Komendy Głównej Policji do wniosku na wstępną zgodę na podjęcie prac legislacyjnych nad projektem założeń projektu zmiany ustawy o Policji w zakresie uprawnień policjantów do rejestrowania obrazu i dźwięku w trakcie czynności administracyjno - porządkowych, w tym podejmowanych w miejscach innych niż publiczne. Komendant Główny Policji polecił podległym mu komórkom organizacyjnym oraz jednostkom Policji przygotowanie informacji na temat przykładowych działań zapobiegawczych oraz odniesienie się do zdarzeń opisanych w wystąpieniu Rzecznika.