Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących uboju rytualnego z dnia 2013-11-07.
Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących uboju rytualnego.
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymała skargi Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP oraz Europejskiego Związku Żydów, które zawierają wnioski o zbadanie zgodności obowiązujących przepisów w kwestii uboju rytualnego z Konstytucją RP. Zaznaczyć należy, że z dniem 1 stycznia 2013 r. weszło w życie rozporządzenie Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania. Od tego dnia kwestia uboju rytualnego nie jest regulowana wyłącznie przepisami prawa krajowego, ale również prawa unijnego. Zgodnie z przepisami tegoż rozporządzenia, w przypadku zwierząt poddawanych ubojowi według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne wymogi dotyczące ogłuszania zwierząt przed ich uśmierceniem nie mają zastosowania, pod warunkiem, że ubój odbywa się w rzeźni. Przepisy rozporządzenia nie uniemożliwiają państwom członkowskim utrzymania dotychczas obowiązujących przepisów krajowych, które służą zapewnieniu dalej idącej ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania. Państwa członkowskie miały jednak obowiązek poinformować Komisję Europejską do dnia 1 stycznia 2013 r. o tego rodzaju przepisach. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało Komisję Europejską o obowiązującym w Polsce całkowitym zakazie uboju zwierząt bez ogłuszania. Stan prawny w zakresie korzystania przez kościoły i inne związki wyznaniowe z wolności sumienia i wyznania, w tym z prawa przeprowadzania uboju według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, jest niezwykle skomplikowany. Jednocześnie to Minister Rolnictwa odpowiada za podejmowanie inicjatywy legislacyjnej w omawianym zakresie. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie i poinformowanie, czy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje podjęcie prac legislacyjnych dotyczących uboju rytualnego.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi (25.11.2013 r.) wyjaśnił, że od 1 stycznia 2013 r. stosuje się przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 1099/2009 w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania, zgodnie z którym, zwierzęta są uśmiercane wyłącznie po uprzednim ogłuszeniu zgodnie z metodami i wymogami określonymi w załączniku do rozporządzenia. W przypadku zwierząt poddawanych ubojowi według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, możliwy jest ubój bez ogłuszania, o ile ma miejsce w rzeźni. Rozporządzenie pozwala państwom członkowskim na utrzymanie przepisów krajowych zapewniających dalej idącą ochronę zwierząt podczas ich uśmiercania, obowiązujących w momencie wprowadzania w życie rozporządzenia. Państwa członkowskie miały obowiązek powiadomić Komisję o takich przepisach krajowych przed dniem 1 stycznia 2013 r. W krajowym porządku prawnym, w konsekwencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nie obowiązuje już przepis rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zgodnie z którym, nie ogłuszało się zwierząt poddawanych ubojowi zgodnie z obyczajami religijnymi zarejestrowanych związków wyznaniowych. Minister Rolnictwa poinformował w grudniu 2012 r. Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia i Konsumentów o zakazie uboju zwierząt w rzeźni bez ogłuszenia, obowiązującym w Polsce od 1 stycznia 2013 r. Zgodnie bowiem z art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt, zwierzę kręgowe w ubojni może zostać uśmiercone tylko po uprzednim pozbawieniu świadomości przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Pytanie prawne o zgodność tego przepisu z Konstytucją skierował do Trybunału Konstytucyjnego Sąd Rejonowy w Białymstoku III Wydział Karny (sygn. akt P 34/13). Rozstrzygnięcie Trybunału będzie miało decydujący wpływ na stosowanie przepisów dotyczących uboju rytualnego. Ponadto trwają prace nad przygotowywanym przez Rządowe Centrum Legislacji projektem ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt, wykonującej rozporządzenie Rady (WE) nr 1099/2009.