Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie instytucji wysłuchania publicznego.

Rzecznik przedstawia propozycje zmian postanowień Regulaminu Sejmu dotyczących instytucji wysłuchania publicznego, która mimo swej doniosłości nie ma obecnie szerokiego zastosowania w praktyce parlamentarnej. Standardem powinna być jasność i przejrzystość wysłuchania publicznego. Warunkiem przeprowadzenia wysłuchania jest podjęcie uchwały wyrażającej zgodę na jego przeprowadzenie przez właściwą komisję. Uchwała podejmowana jest na pisemny wniosek posła. Rzecznik postuluje poszerzenie regulacji o rozwiązanie polegające na składaniu wniosków przez zainteresowanych bezpośrednio do właściwej komisji sejmowej, albo obligatoryjne przeprowadzenie wysłuchania na wniosek 1/3 członków komisji. Regulamin Sejmu nie zawiera jasnych kryteriów umożliwiających ocenę, które projekty ustaw powinny podlegać obligatoryjnemu wysłuchaniu. W przypadku projektu aktu prawnego przedłożonego pod obrady sejmowe procedura zgłoszenia w wysłuchaniu publicznym jest nadmiernie sformalizowana. Zasadna wydaje się zmiana treści Regulaminu Sejmu polegająca na zniesieniu wymogu przedkładania wyciągu z Krajowego Rejestru Sądowego w przypadku dokonywania zgłoszenia przez reprezentantów osób prawnych, jak również ogólnego wymogu dotyczącego dostarczania pełnomocnictw do złożenia takiego zgłoszenia. Uzasadnione byłoby także pozostawienie swobody co do etapu, na którym posłowie będą chcieli skorzystać z opinii podmiotów zewnętrznych o projekcie. Zastrzeżenia budzi również zbyt ogólne ujęcie przesłanek umożliwiających odwołanie wysłuchania. Należy określić w Regulaminie Sejmu postanowienia regulujące kwestię przystępnego sposobu gromadzenia, a następnie publikacji przez komisję informacji uzyskanych w trakcie wysłuchania. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie podjęcia prac nad ewentualną zmianą postanowień Regulaminu Sejmu odnoszących się do przedstawionej problematyki.