Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie braku skutecznego nadzoru ze strony organów władzy publicznej nad ośrodkami szkolno-wychowawczymi z dnia 2014-06-20.

Adresat:
Minister Edukacji Narodowej
Sygnatura:
I.552.16.2014
Data sprawy:
2014-06-20
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie braku skutecznego nadzoru ze strony organów władzy publicznej nad ośrodkami szkolno-wychowawczymi.

Przypadki rażących naruszeń praw dzieci przebywających w jednym z ośrodków wychowawczych ujawniły zaniedbania na tej płaszczyźnie o charakterze systemowym. Obecnie placówki opiekuńczo-wychowawcze typu specjalistyczno-terapeutycznego, socjalizacyjnego oraz interwencyjnego działają w oparciu o przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ich podstawowym zadaniem jest zastępowanie rodziców w opiece i wychowaniu oraz przygotowanie dziecka do dorosłego, samodzielnego życia. Umieszczenie dziecka w instytucji pieczy zastępczej, nadzorowanej przez wojewodę, następuje na podstawie orzeczenia sądu. Z kolei specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze działają na podstawie ustawy o systemie oświaty i pełnią przede wszystkim funkcje oświatowe. Do placówek tego typu dzieci kierowane są przez starostę na wniosek opiekunów prawnych, ze względu na szczególne potrzeby edukacyjne. Nadzór nad tymi ośrodkami sprawuje właściwy miejscowo kurator oświaty, a zakresem kontroli objęta jest głównie działalność oświatowa tych placówek. Pomimo różnic formalnych, w praktyce oba typy ośrodków mogą sprawować opiekę nad dziećmi potrzebującymi specjalnych metod wychowania, jednakże tylko ośrodki szkolno-wychowawcze nie podlegają pełnej kontroli sprawdzającej ich wywiązywanie się z funkcji opiekuńczych. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o udzielenie informacji, czy obecnie obowiązujący stan prawny umożliwia kontrolowanie ośrodków szkolno-wychowawczych pod kątem zabezpieczenia praw przebywających w nich dzieci.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2014-07-04
Opis odpowiedzi:
Minister Edukacji Narodowej (04.07.2014 r.) wyjaśniła, że nad publicznymi i niepublicznymi placówkami systemu oświaty, w tym nad specjalnymi ośrodkami wychowawczymi oraz specjalnymi ośrodkami szkolno-wychowawczymi, sprawowany jest nadzór pedagogiczny, którego zadaniem jest m.in. ocena działalności dydaktycznej, wychowawczej, a także opiekuńczej jednostek systemu oświaty. Nadzór ten sprawują właściwi terenowo kuratorzy oświaty.