Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie dostępu więźniów do informacji publicznych zawartych w Biuletynie Informacji Publicznej.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o podjęcie działań legislacyjnych, które uregulują prawo osadzonych do korzystania ze stron internetowych Biuletynu Informacji Publicznej, a także umożliwią faktyczną realizację tego prawa. Problem dostępu więźniów do informacji publicznych zawartych w BIP poruszany jest od kilku lat w wystąpieniach, a także w raportach Rzecznika Praw Obywatelskich z działalności w Polsce Krajowego Mechanizmu Prewencji.

W praktyce jednostki penitencjarne udostępniają wybrane strony BIP, m.in. Służby Więziennej, Ministra Sprawiedliwości, czy Rzecznika Praw Obywatelskich. Dostęp do Biuletynu Informacji Publicznej nie musi obejmować wszystkich stron internetowych BIP, jednak w ocenie Rzecznika, prawo dostępu więźniów do Biuletynu Informacji Publicznej powinno być wyraźnie wskazane w przepisach kodeksu karnego wykonawczego. Realizacja tego prawa mogłaby następować po zgłoszeniu do dyrektora jednostki penitencjarnej chęci korzystania z konkretnej strony BIP.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie Kalda v. Estonia, dotyczącej skargi więźnia na odmowę dostępu do informacji prawnych opublikowanych na wybranych stronach internetowych, prowadzonych przez instytucje publiczne. Trybunał stwierdził, że doszło do naruszenia przepisu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, który stanowi o wolności wyrażania opinii. Państwa Strony Konwencji nie są zobowiązane do zapewnienia więźniom dostępu do Internetu, jednak muszą podać powody odmowy dostępu do określonych stron internetowych. W sprawie Kalda v. Estonia przyczyny odmowy, tj. względy bezpieczeństwa i koszty, nie były wystarczające dla usprawiedliwienia ingerencji w prawo do informacji. Wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach przeciwko innym państwom nie są dla Polski wiążące, ale powinny być traktowane jako rekomendacje.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

W odpowiedzi z 8 marca 2016 r. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości wskazał, że obecnie lista dostępnych stron BIP nie obejmuje wszystkich stron z powodów technicznych. Zgodził się z postulatem, że istnieje potrzeba dokonania odpowiednich zmian legislacyjnych w zakresie dostępu osób osadzonych w zakładach karnych do informacji publikowanych w BIP. Nie ma bowiem uzasadnienia dla ograniczania tym osobom prawa do dostępu do informacji publicznej. Zmiany te muszą jednak być poprzedzone analizą możliwości technicznych.
Sekretarz Stanu poinformował ponadto, że od 2014 r. we wszystkich jednostkach penitencjarnych zostały zainstalowane wydzielone komputery z przeznaczeniem dla osadzonych z dostępem do stron internetowych BIP Służby Więziennej, Ministerstwa Sprawiedliwości i Rzecznika Praw Obywatelskich. Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości są publikowane m.in. dokumenty i informacje dotyczące praw człowieka, w tym sprawozdania Polski dla organizacji międzynarodowych, tłumaczenia wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i projektowane akty prawne.