Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przedawnienia zbrodni komunistycznych z dnia 2016-04-20.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przedawnienia zbrodni komunistycznych.
Kwestionowany we wniosku przepis art. 108 § 2 k.k. z 1969 r. w brzmieniu nadanym ustawą z 12 lipca 1995 r. wyłącza możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sprawców niektórych zbrodni komunistycznych, co narusza prawo do sądu osób pokrzywdzonych. Uniemożliwia im bowiem dochodzenia naruszonych przez przestępstwo interesów, które najpierw nie mogły być chronione z przyczyn politycznych, zaś potem – z powodu trudnej do uzasadnienia decyzji ustawodawcy.
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje wnioski od osób pokrzywdzonych dotyczące umarzania śledztw o zbrodnie komunistyczne ze względu na przedawnienie.
Składając wniosek Rzecznik kierował się przede wszystkim potrzebą zapewnienia poczucia sprawiedliwości, choćby tylko proceduralnej, osobom pokrzywdzonym, które po 1989 r. nie miały żadnych możliwości dochodzenia swoich praw w postępowaniu karnym i cywilnym.
Ustawodawca, uchwalając ustawę z 12 lipca 1995 r. o zmianie kodeksu karnego, kodeksu karnego wykonawczego oraz o podwyższeniu dolnych i górnych granic grzywien i nawiązek w prawie karnym, uniemożliwił ściganie części przestępstw popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych, tj. tych poniżej 3 lat, tak częstych w latach 1944-1989 jak np. pobicie. Natomiast występki zagrożone karą pozbawienia wolności powyżej 3 lat, których górna granica wynosi 5 lat pozbawienia wolności, takie jak np. znęcanie się, są już przedawnione w momencie uchwalania ustawy. Oznacza to niepisaną abolicję na te dwie kategorie zbrodni komunistycznych. Nie mogły być one nigdy badane po 1989 r. przez organy ścigania.