Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie oświadczeń wypełnianych na podstawie ustawy o wykonywaniu Umowy miedzy Rządem RP a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA z dnia 2016-08-08.

Adresat:
Minister Finansów
Sygnatura:
VII.522.4.2016
Data sprawy:
2016-08-08
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie oświadczeń wypełnianych na podstawie ustawy o wykonywaniu Umowy miedzy Rządem RP a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi od obywateli, którzy na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonym Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, zostali zobowiązani do składania oświadczeń o których mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy. Oświadczenia takie zawierają klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”, która zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Kolejne przepisy ustawy stanowią, że raportująca polska instytucja finansowa jest obowiązana do blokady rachunku finansowego, jeżeli w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy tj. do 1 grudnia 2016 r. nie otrzymała w odniesieniu do tego rachunku wskazanego oświadczenia. Przepisy ustawy, budzą istotne zastrzeżenia pod kątem ich zgodności z Konstytucją. W szczególności, wskazane wyżej regulacje zobowiązują posiadaczy rachunków do składania oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej w sytuacji, w której pojęcia użyte w treści oświadczenia nie są wyjaśnione i uregulowane w aktach prawa powszechnie obowiązującego. Konsekwencje złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą są dla posiadacza rachunku bardzo poważne, łącznie z odpowiedzialnością karną. Z kolei niezłożenie oświadczenia oznaczać będzie blokadę rachunku. W związku z powyższym należy uznać, że art. 19 ustawy w podanym wyżej zakresie może być niezgodny z Konstytucją, w szczególności z zasadą określoności przepisów prawa i zasadą przyzwoitej legislacji. Zdaniem Rzecznika konieczna jest pilna zmiana powyższych przepisów i uregulowanie w akcie prawa powszechnie obowiązującego stosownych definicji tak, by osoba podpisująca oświadczenie miała świadomość prawną treści składanego oświadczenia i potrafiła precyzyjnie stwierdzić spełnienie przesłanek, uzasadniających posiadanie lub nieposiadanie statusu rezydenta podatkowego USA. Rzecznik zwrócił się o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: