Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Marszałka Sejmu w sprawie odstąpienia od nowelizacji przepisów dotyczących sprzeciwu w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z dnia 2017-02-20.

Adresat:
Marszałek Sejmu RP
Sygnatura:
XI.5001.1.2015
Data sprawy:
2017-02-20
Rodzaj sprawy:
uwagi RPO do przygotowywanych (zmienianych) aktów prawnych (WL)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Marszałka Sejmu w sprawie odstąpienia od nowelizacji przepisów dotyczących sprzeciwu w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

W Sejmie prowadzone są obecnie prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw. Niestety, w ww. projekcie zabrakło przepisów nowelizujących art. 31 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Miały one na celu uproszczenie procedury wniesienia sprzeciwu od opinii albo orzeczenia lekarskiego do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta i zakładały m.in. odstąpienie od wymogu wskazania w sprzeciwie przepisu prawa, z którego wynikają prawa lub obowiązki pacjenta, na które opinia albo orzeczenie ma wpływ oraz skrócenie z 30 do 10 dni terminu wydania przez Komisję Lekarską orzeczenia. Tymczasem na posiedzeniu Komitetu Rady Ministrów w dniu 16 listopada 2016 r., w związku z zastrzeżeniami zgłoszonymi przez Ministra Sprawiedliwości, z nowelizacji tego przepisu zrezygnowano. Rada Ministrów podzieliła stanowisko Ministra Sprawiedliwości, że projektowana zmiana art. 31 nie jest konieczna, ponieważ Polska w pełni wykonała orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 20 marca 2007 r. w sprawie Tysiąc przeciwko Polsce, procedura sprzeciwu uregulowana w art. 31 ustawy zapewnia całościowe rozpatrzenie sprawy, zaś procedura żądania drugiej opinii bądź konsylium lekarskiego uregulowana w ustawie spełnia wymagania stawiane przez ETPCz.

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił z całą mocą, że wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach Tysiąc przeciwko Polsce i R.R. przeciwko Polsce z pewnością nie można uznać za wykonane. O tym, czy wyrok ETPCz został wykonany decyduje wyłącznie Komitet Ministrów Rady Europy, który obecnie nadal monitoruje kwestię wykonania tych wyroków. Rzecznik przypomniał, że właśnie w celu wykonania wyroku w sprawie Tysiąc przeciwko Polsce do polskiego systemu prawnego wprowadzono procedurę rozpatrywania sprzeciwu od opinii albo orzeczenia lekarskiego. Procedura ta, uregulowana w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, okazała się jednak całkowicie nieefektywna.

Rzecznik zwrócił też uwagę, że zgłaszane na wcześniejszym etapie zastrzeżenia Ministra Sprawiedliwości krytykował Minister Zdrowia, który wyraźnie wskazywał, że dokonanie zmian w art. 31 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest niezbędne do uznania pełnego wykonania przez Polskę wyroku ETPCz. Dotychczasowe rozwiązania zostały uznane za niewystarczające i z tego powodu wyrok w sprawie Tysiąc przeciwko Polsce pozostaje niewykonany od 2007 r. Kierunek zmian uzyskał także poparcie Ministra Spraw Zagranicznych.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się z prośbą o rozważenie w ramach dalszych prac legislacyjnych nad projektem uwzględnienia nowelizacji art. 31 ww. ustawy, tak aby regulacje krajowe w pełni odpowiadały określonym w tym zakresie standardom ochrony praw człowieka.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: