Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Środowiska w sprawie konieczności podjęcia pilnych działań zmierzających do wykonania wyroku TSUE dotyczącego wycinki Puszczy Białowieskiej.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dniu 17 kwietnia 2018 r., w związku ze skargą Komisji Europejskiej, wydał wyrok, w którym uznał, że Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom spoczywającym na niej na mocy unijnego ustawodawstwa. W uzasadnieniu wyroku Trybunał przypomniał, że dyrektywa siedliskowa nakłada na państwa członkowskie szereg obowiązków i specjalnych procedur, które mają zagwarantować zachowanie (lub w danym przypadku odtworzenie), we właściwym stanie ochrony, siedlisk przyrodniczych oraz gatunków dzikiej fauny i flory. W ocenie TSUE działania aktywnej gospodarki leśnej mają szkodliwe skutki dla siedlisk i gatunków chronionych na obszarze Natura 2000 Puszcza Białowieska i w konsekwencji naruszają integralność tego obszaru.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich, zachodzi konieczność podjęcia pilnych działań zmierzających do wykonania ww. wyroku TSUE w celu ochrony Puszczy Białowieskiej i doprowadzenia do stanu zgodności z prawem unijnym.

Rzecznik zwrócił uwagę, że w związku z uznaniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz przez Naczelny Sąd Administracyjny, że na gruncie krajowego porządku prawnego zatwierdzenie planu urządzenia lasu nie może zostać poddane sądowoadministracyjnej kontroli, społeczeństwo pozbawione jest możliwości udziału w postępowaniu i sprawowania kontroli obywatelskiej. Ponadto, taka ocena mogłaby pozwolić na uniknięcie wydania dotkliwego dla Polski wizerunkowo i ewentualnie, w przyszłości, finansowo wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE. Zdaniem Rzecznika korekta obowiązujących rozwiązań ustawowych oznaczałaby zapewnienie obywatelom możliwości rzeczywistej realizacji ich konstytucyjnego prawa i obowiązku ochrony środowiska.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o poinformowanie o podjętych i planowanych działaniach mających na celu wykonanie wyroku TSUE oraz o stanowisku w sprawie umożliwienia stronie społecznej aktywnego udziału w tego rodzaju postępowaniach.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska w piśmie z 7 czerwca 2018 r. wskazała, że co prawda Trybunał Sprawiedliwości wydał już wyrok w sprawie, prowadzonej na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej TFUE), jednakże Komisja Europejska nadal nie zamknęła prowadzonego postępowania naruszeniowego nr 2016/20722. Jedynymi stronami postępowania ww. sprawie są, zgodnie z TFUE, Komisja Europejska i państwo członkowskie, między którymi toczy się dialog mający na celu usunięcie naruszenia prawa Unii Europejskiej. Dostęp podmiotów trzecich do dokumentów w ramach tego postępowania utrudniłby ten dialog, mógłby podważyć ugodowe rozstrzygnięcie sporu oraz niekorzystnie wpłynąć na postępowanie stron. Sekretarz Stanu zapewniła, że Polska jako strona przedstawi Komisji Europejskiej wyjaśnienia dotyczące dostosowania się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 17 kwietnia 2018 r. w wyznaczonym terminie.