Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, że przedstawiony do konsultacji projekt zmierza m.in. do wprowadzenia sądowej kontroli w stosunku do ostatecznych decyzji wydawanych przez konsulów w sprawach odmowy wydawania unieważnienia lub cofnięcia wiz Schengen. W ocenie Rzecznika opisany mechanizm prawny realizuje zalecenia wskazane w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 13 grudnia 2017 r. Proponowanie rozwiązanie stanowi również odpowiedź na postulat Rzecznika podnoszony we wcześniejszych wystąpieniach skierowanych do Ministra Spraw Zagranicznych odnośnie do konieczności pilnego podjęcia inicjatywy legislacyjnej, która doprowadzi do zapewnienia cudzoziemcom – obywatelom państw trzecich możliwości zaskarżenia do sądu decyzji o odmowie wydania wizy przez konsula.

Wątpliwości Rzecznika, z punktu widzenia zapewnienia każdemu prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, budzi natomiast kwestia wydłużenia terminu na przekazanie sądowi skargi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę przez ministra właściwego do spraw zagranicznych z trzydziestu do sześćdziesięciu dni. Rzecznik wskazał, że w realiach współczesnego rozwoju usług komunikacyjnych, powołanie się przez projektodawcę na „utrudnioną w niektórych krajach możliwość przekazywania korespondencji realizowanej w trybie poczty dyplomatycznej, z uwagi na jej specyfikę i częstotliwość” w celu wydłużenia terminu na przekazanie skargi do sądu administracyjnego do sześćdziesięciu dni nie znajduje uzasadnienia. Wyrażając zrozumienie dla obaw co do ewentualnego ryzyka związanego z czasem procedowania przez organy administracji Rzecznik zauważył, że wydłużenie standardowego terminu w tym zakresie nastąpiłoby kosztem prawa jednostek do sprawnego rozpatrzenia swojej sprawy.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w piśmie z 12 czerwca 2018 r. zwrócił uwagę, że wskazanie 60-dniowego terminu na przekazanie sprawy do wojewódzkiego sądu administracyjnego nie niweczy prawa do sądu, ani w sposób bezpośredni, ani pośredni, nie zamyka również drogi sądowej cudzoziemcowi do rozpoznania sprawy. W ocenie resortu spraw zagranicznych rozproszenie urzędów konsularnych w państwach przyjmujących cudzoziemców i utrudniona w niektórych krajach możliwość przekazywania korespondencji realizowana w trybie poczty dyplomatycznej, z uwagi na jej specyfikę i częstotliwość, nie pozwala na dotrzymanie 30-dniowego terminu na przekazanie skargi, akt sprawy wraz ze stanowiskiem organu. Wykorzystanie poczty dyplomatycznej do przekazywania akt sprawy gwarantuje odpowiedni poziom bezpieczeństwa informacji w nich zawartych. Ponadto, Minister Spraw Zagranicznych będzie wykonywał za konsula czynności w postępowaniu, co automatycznie pociąga za sobą konieczność zagwarantowania większego nakładu pracy, a co za tym idzie również czasu poświęconego na przygotowanie i przekazanie dokumentacji do sądu. Z powyższych względów, podniesiona w stanowisku Rzecznika uwaga, nie może zostać uwzględniona.