Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia elastycznego mechanizmu ograniczenia kosztów osobowych funkcjonowania administracji rządowej z dnia 2020-04-22.

Adresat:
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Sygnatura:
III.7040.22.2020
Data sprawy:
2020-04-22
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia elastycznego mechanizmu ograniczenia kosztów osobowych funkcjonowania administracji rządowej.

Wśród zmian wprowadzonych przepisami ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS – COV – 2 znalazły się rozwiązania, mające na celu wprowadzenie elastycznego mechanizmu ograniczenia kosztów osobowych funkcjonowania administracji rządowej.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że w przepisach tych wprowadzono mechanizm, pozwalający Radzie Ministrów - w drodze rozporządzenia - nałożyć obowiązek zmniejszenia zatrudnienia, a także wprowadzić na czas określony, nie dłuższy niż do końca danego roku budżetowego, mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników szeroko rozumianej administracji rządowej, w przypadku gdy negatywne skutki gospodarcze COVID-19 będą powodować stan zagrożenia dla finansów publicznych państwa. W praktyce oznacza to więc zarówno możliwość dokonywania zwolnień osób zatrudnionych w administracji rządowej jak też możliwość obniżenia tym osobom wynagrodzenia.

Zdaniem Rzecznika tak ogólnie i nieprecyzyjnie określone przesłanki, decydujące o pozbawieniu pracy nasuwają poważne wątpliwości. Zgodnie z przepisami Konstytucji praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej, stąd też na ustawodawcy ciąży obowiązek precyzyjnego określenia kryteriów dotyczących nie tylko rozwiązania konkretnego, indywidualnego stosunku pracy, ale także określających warunki podejmowania decyzji o systemowej redukcji zatrudnienia.

Podkreślenia również wymaga kwestia sprawnej realizacji zadań administracji rządowej. Skargi kierowane do Biura Rzecznika świadczą o tym, że już obecnie szereg zadań administracji rządowej (właśnie ze względu na jej niedofinansowanie i braki kadrowe) nie jest realizowanych w sposób należyty.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z prośbą o ustosunkowanie się do przedstawionych uwag.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2020-04-29
Opis odpowiedzi:
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pismem z dnia 29 kwietnia 2020 r. poinformował Rzecznika, że rozwiązania przewidziane w ustawie z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-C0V-2 są ściśle związane z wyjątkową sytuacją wywołaną przez epidemię C0V1D-19. Przepisy tej ustawy tworzą jedynie ramy prawne dla ewentualnych dalszych działań, ale nie pociąga za sobą automatycznego przeprowadzenia redukcji zatrudnienia oraz obniżki pensji w urzędach. Podejmując ewentualne decyzje w tym zakresie Rada Ministrów będzie miała na uwadze prawidłowe realizowanie zadań administracji rządowej.