Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP w sprawie właściwego uregulowania odpowiedzialności za tzw. "oszustwo kredytowe" z dnia 2020-05-03.

Adresat:
Przewodniczący Komisji Ustawodawczej Senatu RP
Sygnatura:
II.510.244.2020
Data sprawy:
2020-05-03
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP w sprawie właściwego uregulowania odpowiedzialności za tzw. "oszustwo kredytowe".

Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wypowiadał się na temat zasady państwa prawnego. Na podstawie treści uzasadnień wydanych dotychczas orzeczeń przyjąć należy, że zasada ta jest związana funkcjonalnie z zasadami pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i prawa. Ze wskazanych zasad wynika jednoznaczny nakaz, aby przepisy prawa, zwłaszcza prawa karnego były formułowane w sposób precyzyjny i jasny oraz poprawny pod względem językowym. Po pierwsze, każdy przepis ograniczający konstytucyjne wolności lub prawa winien być sformułowany w sposób pozwalający jednoznacznie ustalić, kto i w jakiej sytuacji podlega ograniczeniom. Po drugie, przepis taki powinien być na tyle precyzyjny, aby zapewniona była jego jednolita wykładnia i stosowanie. Po trzecie, przepis taki winien być tak ujęty, aby zakres jego zastosowania obejmował tylko te sytuacje, w których działający racjonalnie ustawodawca istotnie zamierzał wprowadzić regulację ograniczającą korzystanie z konstytucyjnych wolności i praw.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że użycie w art. 297 § 1 k.k. terminu "jednostka organizacyjna prowadząca podobną działalność gospodarczą", bez posłużenia się definicją równoważną, ani kontekstową, ani też przez wyliczenie przykładów, rodzi zastrzeżenia z punktu widzenia zgodności z wymogiem dostatecznej określoności wynikającym z zasady demokratycznego państwa prawnego w rozumieniu Konstytucji. Zakres kryminalizacji art. 297 § 2 k.k. różnicuje bowiem sytuację w zakresie ochrony prawa własności w rozumieniu art. 64 Konstytucji podmiotów, których nie sposób zaliczyć do "jednostek organizacyjnych prowadzących podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy" do działalności prowadzonej przez bank, od tych, które ten wymóg spełniają. Tym samym art. 297 § 2 k.k. różnicuje ochronę prawa własności pod względem podmiotowym, przy czym zróżnicowanie to nie znajduje uzasadnienia. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu z prośbą o zainicjowanie zmian legislacyjnych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: