Wystąpienie do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych z dnia 2020-11-10.
Wystąpienie do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
W związku ze skierowaniem do uzgodnień międzyresortowych kolejnej wersji projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych Rzecznik Praw Obywatelskich podtrzymuje stanowisko w kwestii braku potrzeby zmiany dotychczasowego brzmienia art. 19 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (dalej jako: ustawa zmieniająca), przewidzianej w art. 2.
Przepis art. 2 ustawy zmieniającej przewiduje zmianę art. 19 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, polegającą na dodaniu do tego artykułu nowego ust. 1a, zgodnie z którym niedopuszczalne będzie zaprzestanie pracy w wyniku akcji strajkowych przez kontrolerów ruchu lotniczego, informatorów służby informacji powietrznej i personel techniczny, zatrudnionych w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Przepis ten zatem wyraźnie określa konkretne kategorie pracowników zatrudnionych w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, którzy nie mogą strajkować.
Rzecznik podziela stanowisko, że na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o rozwiazywaniu sporów zbiorowych możliwe jest wyprowadzenie zakazu organizowania strajków przez kontrolerów ruchu lotniczego. W piśmiennictwie wskazuje się jednak, że omawiana regulacja ustawowa nie zawiera rozwiązania stwarzającego podstawy do określenia legalnego sposobu korzystania przez pracowników z prawa do strajków, co powoduje trudność w zakresie oceny zarządzeń pracodawców o ograniczeniu korzystania z pracowniczego prawa do strajku z uwagi na przyczyny wymienione w art. 19 ust. 1.
Na tle regulacji przyjętej w art. 19 ust. 1 ustawy o rozwiazywaniu sporów zbiorowych pojawiają się na przykład problemy z dopuszczalnością zaprzestania pracy przez lekarzy i inny personel medyczny. Podobne problemy z oceną skutku strajku dla życia i zdrowia obywateli występują w przypadku innych grup pracowniczych objętych regulacją art. 19 ust.1 przy wykładni pojęcia zagrożenia bezpieczeństwa państwa.
Projektowany art. 19 ust. 1a ustawy o rozwiazywaniu sporów zbiorowych wprowadza ograniczenie prawa do strajku o charakterze podmiotowym. Tak sformułowane ograniczenie traci selektywny charakter i nie pozwala zachować prawa do strajku przez takich pracowników świadczących pracę na stanowiskach, urządzeniach lub instalacjach, z którymi nie wiąże się szczególna odpowiedzialność za życie i zdrowie ludzi bądź bezpieczeństwo państwa. Przepis ten pozbawia prawa do strajku wszystkich pracowników zatrudnionych w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej na stanowiskach kontrolerów ruchu lotniczego i informatorów służby informacji powietrznej, a także wchodzących w skład personelu technicznego. Nieodzowne jest przy tym doprecyzowanie, jakie grupy pracowników Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej miałyby wchodzić w skład personelu technicznego objętego zakazem strajku.
Rzecznik zauważył także, że projektodawcy nie przedstawiają w uzasadnieniu żadnych informacji na temat oceny tak radykalnego ograniczenia prawa do strajku pod kątem zgodności z art. 59 ust. 3 w związku z art. 59 ust. 4 Konstytucji. Brak też informacji, jak wygląda kwestia regulacji prawa do strajku kontrolerów ruchu lotniczego, informatorów służby informacji powietrznej oraz pracowników wchodzących w skład personelu technicznego w innych krajach, w szczególności w krajach członkowskich OECD/UE.