Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych w czasie pandemii.

W toku dotychczasowej korespondencji w przedmiotowym zakresie Ministerstwo Rozwoju poinformowało Rzecznika Praw Obywatelskich, że dostrzega problem braku przepisów, umożliwiających organizację walnych zgromadzeń członków w spółdzielniach mieszkaniowych, w okresie stanu epidemii i zagrożenia epidemicznego. Istotnie, z uwagi na przedłużający się stan epidemii i związaną z tym niemożność przeprowadzenia walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych, nie jest możliwe podejmowanie uchwał w sprawach zastrzeżonych do właściwości walnego zgromadzenia, istotnych dla sprawnego funkcjonowania spółdzielni. Ministerstwo Rozwoju wskazało, że podejmowane są działania mające na celu rozwiązanie tego problemu na poziomie ustawy. Niestety, pomimo upływu prawie pięciu miesięcy, zagadnienie to nie zostało rozwiązane; w szczególności zaś nie zostały uchwalone żadne przepisy prawa w tym zakresie.

Z dużym zaskoczeniem Rzecznik przyjął natomiast informację przekazaną na łamach jednego z dzienników, iż Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii przygotowało interpretację przepisów w tej sprawie. "Wynika z niej, że art. 36 prawa spółdzielczego jest przepisem szczególnym, stosuje się go wyłącznie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu pandemii. Według Ministerstwa Rozwoju brakuje obecnie w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych przepisów dotyczących wprost podejmowania uchwał w czasie epidemii. A skoro tak, to w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie stosuje się prawo spółdzielcze, czyli art. 36."

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił uwagę, że w świetle art. 87 ust. 1 Konstytucji źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Natomiast sędziowie przy sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom (art. 178 ust. 1 Konstytucji). Uznać należy zatem, że przedstawiona przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii "interpretacja", nie dość, że jest całkowicie sprzeczna z dotychczasowym stanowiskiem resortu odpowiedzialnego za mieszkalnictwo i nie stoi za nią żadna pogłębiona analiza prawna, to nie ma żadnej mocy wiążącej, w związku z czym jej walor praktyczny - wobec braku jednoznacznych regulacji stanowiących źródło obowiązującego prawa - jest bardzo wątpliwy.

Rzecznik nadal stoi na stanowisku, że rozwiązanie patowej sytuacji, w jakiej znalazły się spółdzielnie mieszkaniowe z uwagi na przedłużający się stan epidemii, wymaga pilnego podjęcia działań w kierunku wprowadzenia stosownych rozwiązań dla tych spółdzielni na poziomie mieszkaniowym. Braku jednoznacznych regulacji prawnych nie mogą zastąpić żadne "wytyczne" prezentowane przez resort Rozwoju, Pracy i Technologii.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o pilne podjęcie przez resort prac legislacyjnych i przygotowanie ustawowych rozwiązań pozwalających na organizację walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych w okresie stanu pandemii.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Rozwoju, Pracy i Technologii w piśmie z 24 marca 2021 r. wskazał, iż prawidłowe funkcjonowanie spółdzielni stanowi istotny zakres działania MRPiT. Z tego względu podjęte zostały prace legislacyjne odnoszące się do zmian przepisów regulujących działalność spółdzielni mieszkaniowych. Jednym z proponowanych rozwiązań jest wprowadzenie możliwości głosowania nad uchwałami objętymi porządkiem obrad walnego zgromadzenia również na piśmie poza posiedzeniem. Proponuje się, aby przepisy te znalazły zastosowanie również w czasie stanu epidemii. Informuję, że projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy – Prawo spółdzielcze oraz ustawy o własności lokali został wpisany do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.