Wystąpienie do Przewodniczących Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz do Komisji Ustawodawczej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 2021-05-11.
Wystąpienie do Przewodniczących Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz do Komisji Ustawodawczej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.
W stanowisku odnoszącym się szczegółowo do zaproponowanych zmian Rzecznik Praw Obywatelskich ocenił między innymi zmiany w Kodeksie karnym, które wprowadzają modyfikację zakresu karalności za niektóre czyny związane z działalnością terrorystyczną tj. do proponowanego brzmienia art. 255a § 2 k.k., art. 259a k.k., art. 259b pkt 1 k.k. Rzecznik odniósł się także do zmian w Kodeksie wykroczeń, wskazując, iż konsekwencją wprowadzanego art. 57 § 1 k.w. stanie się znaczące rozszerzenie zakresu wykroczenia opisanego w tym przepisie.
Dodatkowo Rzecznik zajął się oceną zmian w Kodeksie postępowania karnego: wskazał między innymi, że konsekwencją zmiany art. 156 § 5 k.p.k. będzie zastosowanie tego przepisu nie tylko w stosunku do stron postępowania, ale także do innych osób, które chcą uzyskać informacje o treści akt zakończonego postępowania przygotowawczego.
Ponadto Rzecznik ocenił wprowadzany art. 266 § 1a k.p.k., który wyklucza możliwość uiszczenia przez oskarżonego poręczenia majątkowego ze środków uzyskanych ze sprzedaży składników swojego majątku. W tym zakresie wprowadzane rozwiązanie w brzmieniu zawartym w autopoprawce pozbawione jest racjonalności, zaś jego konsekwencją będzie najpewniej zwiększenie stosowania izolacyjnego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania.
Rzecznik zwrócił także uwagę także na zmianę treści art. 284 § 2 k.p.k., który obecnie stanowi, że na postanowienie o odmowie wydania listu żelaznego oraz na postanowienia wydane w trybie art. 282 § 2 k.p.k. (o odwołaniu listu żelaznego) i art. 283 § 2 k.p.k. (o przepadku lub ściągnięciu wartości majątkowych udzielonych z tytułu poręczenia) przysługuje zażalenie. Na gruncie proponowanej treści art. 284 § 2 k.p.k. przez "postanowienie w przedmiocie listu żelaznego" należy rozumieć zarówno postanowienie o wydaniu listu żelaznego, jak i postanowienie o odmowie wydania listu żelaznego, a także postanowienie o odwołaniu listu żelaznego. Prokurator będzie mógł zatem złożyć zażalenie także na postanowienie w przedmiocie listu żelaznego korzystne dla oskarżonego.
RPO zajął się również oceną zmiany art. 349 k.p.k., gdzie przyjęte rozwiązanie zmienia niemal całkowicie charakter instytucji posiedzenia wstępnego.
Dodatkowo Rzecznik odniósł się do zmian w innych ustawach tj. dodania art. 14fa oraz art. 15zzr1 w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich, uwzględniając standardy konstytucyjne i prawnomiędzynarodowe, szczegółowo ocenił powyższe zmiany, wskazując na ich skutki w obecnym stanie prawnym.