Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w sprawie konieczności zapewnienia możliwości pełnego udziału w wyborach osobom z niepełnosprawnością z dnia 2021-05-13.

Adresat:
Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych
Sygnatura:
VII.602.44.2018
Data sprawy:
2021-05-13
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w sprawie konieczności zapewnienia możliwości pełnego udziału w wyborach osobom z niepełnosprawnością.

Rzecznik Praw Obywatelskich przypomniał, że dostosowywanie lokali obwodowych komisji wyborczych do potrzeb wyborców, a w szczególności wyborców z niepełnosprawnościami stanowi istotną gwarancję konstytucyjnej zasady powszechności wyborów. Z zasady tej wynika m.in. obowiązek podjęcia przez państwo działań mających na celu usunięcie barier technicznych i organizacyjnych uniemożliwiających wyborcom udział w głosowaniu.

Rzecznik z uwagą przyjął ustalenia i wnioski sformułowane po zbadaniu przez Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami (KPON / Committee on the Rights of Persons with Disabilities - CRPD, dalej jako: Komitet) stosowania przez Polskę Konwencji w odniesieniu do realizacji praw wyborczych. Jedna z istotnych rekomendacji Komitetu wprost wskazuje na konieczność zapewnienia dostępności wszystkich lokali wyborczych i procedur głosowania dla osób niepełnosprawnych.

W celu pełnej realizacji gwarancji konstytucyjnej zasady powszechności wyborów, zobowiązań wynikających z Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, a także rekomendacji Komitetu, w ocenie RPO konieczne jest ustawowe zwiększenie odsetka lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami w każdej gminie.

Mając powyższe na względzie, Rzecznik zwrócił się do Pełnomocnika z prośbą o informację o planowanych działania związanych z zapewnieniem możliwości pełnego udziału czynnego i biernego w wyborach i referendach osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2021-06-17
Opis odpowiedzi:
Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w piśmie z 17 czerwca 2021 r. poinformował, że podjęto działania związane z wdrażaniem Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami na lata 2021-2030, przyjętej uchwałą Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2021 r., w tym działania I.2.1 „Zapewnienie możliwości pełnego udziału czynnego i biernego w wyborach i referendach osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności” w ramach obszaru priorytetowego „Niezależne życie”. Koordynatorem tego działania jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, a podmiotami współpracującymi są Ministerstwo Sprawiedliwości, Państwowa Komisja Wyborcza, samorządy gminne oraz organizacje samorządowe. W dniu 11 czerwca tego roku Pełnomocnik zwrócił się do koordynatorów poszczególnych działań z prośbą o wypełnienie planów realizacji działań wynikających ze Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030, które pozwolą na określenie szczegółowych przedsięwzięć koniecznych do realizacji poszczególnych działań. Niezależnie od powyższego, aktualnie w Biurze Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych trwają prace nad opracowaniem listy z projektami zmian ustawowych zmierzających do wdrożenia ogłoszonej przed trzema miesiącami Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami na lata 2021-2030.