Wystąpienie do Ministra Sportu i Turystyki w sprawie ograniczenia możliwości dostępu do wydarzeń sportowych dla osób niezaszczepionych przeciwko COVID-19 z dnia 2021-11-19.
Wystąpienie do Ministra Sportu i Turystyki w sprawie ograniczenia możliwości dostępu do wydarzeń sportowych dla osób niezaszczepionych przeciwko COVID-19.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają liczne skargi obywateli dotyczące ograniczenia możliwości dostępu do wydarzeń sportowych dla osób niezaszczepionych przeciwko COVID-19. Rzecznik podejmował w tych sprawach interwencje, prowadził korespondencję z organizatorami wydarzeń sportowych i udzielał wyjaśnień obywatelom. Analiza tych spraw wskazuje, że sygnalizowany przez Skarżących problem nie ma charakteru incydentalnego i wymaga wypracowania zmian systemowych w celu zapewnienia należytej ochrony prawa do dostępu do dóbr kultury, zapobiegania dyskryminacji i prawa do ochrony danych osobowych przy jednoczesnym uwzględnieniu konieczności ochrony życia i zdrowia uczestników wydarzeń sportowych zarówno osób zaszczepionych, osób, które nie mogą poddać się szczepieniu z uwagi na trwałe bądź czasowe przeciwwskazania zdrowotne, osób posiadających przeciwciała, a także tych, którzy posiadają odporność wrodzoną.
Obecnie różnicowanie sytuacji osób niezaszczepionych i zaszczepionych odbywa się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rozporządzenie to wprowadza limity osób przy prowadzeniu określonych rodzajów działalności. Zgodnie z przyjętą w rozporządzeniu konstrukcją, do limitu osób nie wlicza się osób zaszczepionych. Jednocześnie jednak prawodawca nie stworzył tu mechanizmów weryfikacji faktu zaszczepienia, jak również pominął fakt, że ograniczenie nie powinno ograniczać dostępu do wydarzeń sportowych, osób, które nie mogą poddać się szczepieniu z uwagi na trwałe bądź czasowe przeciwwskazania zdrowotne, osób posiadających przeciwciała na skutek niedawnego przechorowania COVID-19 oraz osób posiadających aktualny negatywny wynik testu.
Poważnym problemem prawnym i praktycznym jest to, że organizatorzy wydarzeń sportowych, jako podmioty zobowiązane przepisami o limitach osób, nie posiadają w szczególności uprawnień do kontroli statusu szczepienia oraz zdrowia osób przebywających w lokalu (budynku, przestrzeni), których dotyczy limit.
Rzecznik dostrzega, że przyczyną podejmowania przez organizatorów wydarzeń sportowych decyzji dotyczących ograniczeń dla osób niezaszczepionych przeciw COVID-19 jest słuszna troska o życie i zdrowie kibiców, jak również obawa przed ponoszoną odpowiedzialnością za nieprzestrzeganie przez organizatorów wprowadzonych ograniczeń. Niemniej jednak, w opinii RPO, w obecnym stanie prawnym tworzenie różnego rodzaju wydarzeń, które umożliwiają udział jedynie osobom zaszczepionym lub ograniczają dostęp osób niezaszczepionych, osób, które nie mogą poddać się szczepieniu z uwagi na trwałe bądź czasowe przeciwwskazania zdrowotne, osób posiadających przeciwciała na skutek niedawnego przechorowania COVID-19 oraz osób posiadających aktualny negatywny wynik testu, może prowadzić do naruszenia praw podstawowych i wolności obywateli. Kryterium ewentualnych ograniczeń może być co najwyżej zagrożenie dla zdrowia publicznego powodowane przez daną osobę.
Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o podjęcie - w porozumieniu z Ministrem Zdrowia - inicjatywy ustawodawczej w celu zapewnienia rozwiązań prawnych wychodzącego naprzeciw opisanym wyżej problemom.