Wystąpienie do Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego w przedmiocie działalności spółdzielni mieszkaniowych z dnia 2022-06-20.
Wystąpienie do Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego w przedmiocie działalności spółdzielni mieszkaniowych.
Wyrokiem z dnia 10 czerwca 2020 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 4 ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo spółdzielcze- dalej: ustawa zmieniająca- jest niezgodny z art. 58 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 w zw. z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw z dnia 18 czerwca 2020 r. pod poz. 1055, a niekonstytucyjny przepis art. 4 ustawy zmieniającej utracił moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od daty publikacji, czyli 19 czerwca 2021 r. Czas pomiędzy publikacją wyroku, a utratą mocy obowiązującej przez wskazaną normę, miał - w zamierzeniu Trybunału Konstytucyjnego - posłużyć ustawodawcy do uchwalenia nowych, zgodnych z treścią tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, regulacji w zakresie członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej.
W resorcie rozwoju i technologii został przygotowany projekt ustawy odnoszący się m.in. do tej materii. W projekcie przyjęto rozwiązanie, że "członkiem spółdzielni jest także osoba, z którą spółdzielnia zawarła umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, albo na rzecz której spółdzielnia dokonała przydziału takiego prawa, albo następcy prawni tej osoby w przypadku, gdy lokal ten znajduje się w budynku posadowionym na gruncie o nieuregulowanym stanie prawnym w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności albo użytkowania wieczystego gruntu." Dodatkowo, do osób, o których mowa w art. 3 ust. 11 ma się stosować odpowiednio art. 3 ust. 32 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który określa moment powstania członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej, równocześnie z chwilą nabycia prawa - w tym wypadku - zawarcia umowy, o jakiej mowa w projektowanym art. 3 ust. 1.
Z informacji znajdujących się na stronie Rządowego Procesu Legislacyjnego wynika, że w kwietniu 2021 r. projekt skierowany został do opiniowania; ostatnia modyfikacja nastąpiła w maju 2021 r., a od ponad roku żadne dalsze prace legislacyjne nie zostały podjęte.
Pomimo wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niekonstytucyjność przepisu, który pozbawił obywateli członkostwa w spółdzielni, nadal nie mogą uzyskać (odzyskać) członkostwa w spółdzielni, a w efekcie są pozbawieni wszelkich praw, jakie obowiązujące prawo łączy z istnieniem stosunku członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej.
W opinii RPO niezbędne jest zatem jak najszybsze przeprowadzenie prac legislacyjnych, których celem będzie dostosowanie stanu prawnego do treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 czerwca 2020 r. Wymaga tego ochrona praw obywateli, zrzeszonych w spółdzielniach mieszkaniowych.
Dlatego też, Rzecznik zwrócił się z prośbą do Ministra o pilne kontynuowanie prac legislacyjnych w omówionej kwestii i poinformowanie, na jakim etapie znajdują się obecnie prace nad projektem i kiedy zostanie on przekazany do Sejmu RP.