Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Marszałka Senatu RP w sprawie odmowy procedowania projektów ustaw przez Sejm z dnia 2023-03-24.

Adresat:
Marszałek Senatu RP
Sygnatura:
II.513.4.2022
Data sprawy:
2023-03-24
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Marszałka Senatu RP w sprawie odmowy procedowania projektów ustaw przez Sejm.

Rzecznik Praw Obywatelskich poinformował Marszałka Senatu RP o odmowie nadania biegu projektom ustaw przez Marszałek Sejmu. Projekty te, stanowiły realizację postulatów zgłaszanych przez RPO. Do dnia dzisiejszego nie odbyło się pierwsze czytanie w Sejmie w sprawie nowelizacji Kodeksu postępowania karnego. Projekt ten przewiduje możliwość ubiegania się o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne oskarżenie lub przedstawienie zarzutów, a także wydłuża okres przedawnienia roszczeń odszkodowawczych.

Druga nowelizacja odnosi się do kosztów sądowych w sprawach cywilnych. Została ona skierowana do Sejmu w dniu 22 marca 2021 r., ale nadal nie nadano jej numeru druku sejmowego. Projekt przewiduje racjonalizację wysokości zwrotu utraconego zarobku w związku z przymusowym stawiennictwem w sądzie.

Jako powód nienadania dalszego biegu obu projektom ustaw, Marszałek Sejmu wskazała odziaływanie projektów na budżet państwa. Projekty zostały negatywne zaopiniowane również przez Ministra Sprawiedliwości oraz I Zastępcę Prokuratora Generalnego, z powodu wzrostu wydatków z budżetu państwa. Co istotne, prace legislacyjne nie zostały czasowo przesunięte w ramach ustalania kalendarza prac legislacyjnych, lecz ostatecznie zakończone, na co jednoznacznie wskazują sformułowania o odmowie nadania dalszego biegu.

Tymczasem w świetle aktualnego stanu prawnego prawo odmowy nadania dalszego biegu projektowi przysługuje Marszałkowi Sejmu tylko w sytuacjach określonych w art. 34 ust. 8 Regulaminu Sejmu RP. Kompetencja ta aktualizuje się wyłącznie wówczas, jeśli istnieją wątpliwości co do zgodności projektu z prawem, po uzyskaniu negatywnego stanowiska Komisji Ustawodawczej Sejmu. W przypadku omawianych projektów takie wątpliwości nie zostały zgłoszone, nie poddano ich też pod ocenę Komisji Ustawodawczej. W opinii Rzecznika, w sytuacjach innych niż wskazane w art. 34 ust. 8 Regulaminu kompetencja do ewentualnego odrzucenia projektu ustawy przysługuje Sejmowi działającemu in pleno w procedurze ustawodawczej przewidzianej w Konstytucji.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Marszałka Senatu z prośbą o rozważenie podjęcia odpowiednich działań mających na celu nadanie dalszego biegu wskazanym projektom ustaw.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: