wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie dostępu Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur do nagrań monitoringu po opuszczeniu przez wizytujących budynku Policji z dnia 2025-07-11.
wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie dostępu Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur do nagrań monitoringu po opuszczeniu przez wizytujących budynku Policji.
Rzecznik od wielu lat pełni funkcję krajowego organu do spraw zapobiegania torturom. Funkcję tę realizuje zespół tworzący Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur. Jego przedstawiciele działają w oparciu o przepisy ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich i Protokołu fakultatywnego do Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania.
Na gruncie tych przepisów przedstawiciele KMPT mają z urzędu dostęp do wszelkich niezbędnych informacji i dokumentów dotyczących osób pozbawionych wolności – także po opuszczeniu wizytowanej placówki. Sama obecność pracowników KMPT w miejscu detencji nie jest wyznacznikiem trwania wizytacji prewencyjnej. Wiele czynności wizytacyjnych dokonywanych jest już po powrocie z miejsca detencji, jak np. zapoznanie się z dokumentacją czy też nagraniami z monitoringu. Stanowisko to potwierdził Podkomitet ONZ ds. Prewencji Tortur.
Dodatkowo, w odpowiedzi na pismo Rzecznika do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 lutego 2024 r., Sekretarz Stanu w MSWiA przekazał Komendantowi zalecenie wyeliminowania sygnalizowanych przez Rzecznika nieprawidłowości.
Mimo to w czasie wizytacji jednostek Policji w maju i czerwcu 2025 r. przedstawiciele KMPT ponownie spotykali się ze strony funkcjonariuszy Policji z odmowami udostępnienia nagrań z monitoringu. Funkcjonariusze powoływali się na opinię Komendy Głównej Policji z 22 lutego 2023 r., Kpp-1993/623/2023, pozostającą w sprzeczności z opinią Podkomitetu ONZ ds. Prewencji Tortur.
Takie sytuacje miały miejsce podczas wizytacji w Pomieszczeniach dla Osób Zatrzymanych zlokalizowanych na terenie Komendy Powiatowej Policji w N., Komendy Powiatowej Policji w S., Komendy Powiatowej Policji w D.T., Komendy Powiatowej Policji w B., Komendy Powiatowej Policji w Ś., Komendy Powiatowej Policji w Ż., Komendy Powiatowej Policji w M., Komendy Miejskiej Policji w T., Komendy Miejskiej Policji w G.
Przedstawiciele KMPT poinformowali komendantów tych jednostek o swoim stanowisku i przekazali opinię Podkomitetu ONZ. Mimo to podejście komendantów nie uległo zmianie.
Opisana praktyka utrudnia prewencję tortur i nieludzkiego traktowania. Narusza również zobowiązania Policji określone w Protokole fakultatywnym i utrwaloną od początku działania KMPT zasadę współpracy. Rzecznik wykonuje funkcję KMPT od 2008 r. i jego przedstawiciele co do zasady bez przeszkód uzyskiwali dostęp do wszelkiej niezbędnej dokumentacji i nagrań monitoringu.
Rzecznik zwrócił się z prośbą o pilną analizę sygnalizowanego zagadnienia i wydanie podległym jednostkom organizacyjnym Policji wytycznych, które umożliwią przedstawicielom KMPT zapoznanie się z wszelkimi niezbędnymi materiałami – zarówno podczas wizytacji, jak i w innym momencie określonym przez KMPT.