Wniosek do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie ujawnionych w orzecznictwie rozbieżności w wykładni prawa, dotyczących ponownego ustalania prawa do wcześniejszych emerytur przez organ rentowy, z powołaniem się na odmienną ocenę dowodów załączonych do wniosku rentowego z dnia 2003-03-18.
Wniosek do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie ujawnionych w orzecznictwie rozbieżności w wykładni prawa, dotyczących ponownego ustalania prawa do wcześniejszych emerytur przez organ rentowy, z powołaniem się na odmienną ocenę dowodów załączonych do wniosku rentowego.
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie ujawnionych w orzecznictwie rozbieżności w wykładni prawa: czy odmienna ocena dowodów załączonych do wniosku rentowego, przeprowadzona przez organ rentowy po uprawomocnieniu się decyzji o przyznaniu emerytury (renty) może stanowić przesłankę do wznowienia postępowania w celu ponownego ustalenia prawa do tego świadczenia na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. W ramach weryfikacji przez Oddział ZUS uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki, duża grupa osób została pozbawiona prawa do wcześniejszej emerytury, a w konsekwencji często podstawowego źródła dochodu rodziny. Osoby te zdane są na bardzo ograniczone, z uwagi na brak środków, wsparcie w formie zasiłków okresowych z pomocy społecznej. Zdaniem Rzecznika organ rentowy nie może wydać decyzji ustalającej ponownie prawo do świadczeń lub ich wysokość po uprawomocnieniu się decyzji, powołując się na odmienną ocenę dowodów załączonych do wniosku rentowego. Ponowne ustalanie prawa do świadczenia po uprawomocnieniu się decyzji o jego przyznaniu stanowi ingerencję w sferę praw nabytych danej jednostki. Ingerencja taka jest dopuszczalna, o ile znajduje wystarczające uzasadnienie w obowiązującym prawie, jednakże przepisy stanowiące podstawę takiej ingerencji, ze względu na konieczność ochrony praw nabytych, nie mogą podlegać wykładni rozszerzającej.
Wniosek rozpoznany (uchwała w składzie siedmiu sędziów SN z dnia 5.06.2003 r., sygn. akt III UZP 5/03). Sąd Najwyższy podjął następującą uchwałę: Odmienna ocena dowodów dołączonych do wniosku o emeryturę
lub rentę, przeprowadzona przez organ rentowy po uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie, nie jest
okolicznością uzasadniającą wszczęcie z urzędu postępowania o ponowne ustalenie prawa do świadczeń na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.