Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

1. W sprawie warunków nabywania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęła skarga od osoby, której organ rentowy odmówił prawa do świadczenia przedemerytalnego. Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych regulując w art. 2 i 4 zasady ustalania okresów składkowych i nieskładkowych, nie uregulowały kwestii uznania za okresy pozostawania w ubezpieczeniu zwolnienia z opłacania składek w okresie prowadzenia działalności gospodarczej, przypadające po dniu 15.11.1991 r. Przepis art. 6 ust. 2 pkt 14 tej ustawy pozwala uwzględnić jako okresy składkowe tylko te okresy zwolnienia od opłacania składek w ramach podlegania ubezpieczeniu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które miały miejsce przed dniem 15.11.1991 r. Z tej przyczyny organ rentowy zaliczył skarżącemu do okresów uprawniających do emerytury okresy zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, spowodowanych pobieraniem zasiłku chorobowego, nie zaliczając do okresu składkowego ani też nieskładkowego pozostałej części każdego z miesięcy, w których skarżący pobierał zasiłek. W rezultacie skarżącemu zabrakło około 2 tygodni do wymaganego stażu ubezpieczenia wynoszącego 35 lat. W ocenie Rzecznika przypadające przed dniem 1.01.1999 r. okresy zwolnienia z opłacania składek powinny być w nowym systemie emerytalno-rentowym traktowane jako okresy nieskładkowe. Rzecznik zwraca się o podjęcie działań zmierzających do wyeliminowania istniejącej luki prawnej.

Inf. 4-6/2005, str.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

1. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej (11.10.2005 r.) poinformowała, że w nowym systemie emerytalnym w niemal nie zmienionej formie zostały przeniesione z ustawy z dnia 17.10.1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, do ustawy o emeryturach i rentach z FUS przepisy regulujące kwestie ustalania okresów składkowych i nieskładkowych uprawniających do emerytury lub renty, w tym także zasady uwzględniania okresów zwolnienia z opłacania składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w czasie pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego. Okresami nieskładkowymi są m.in. okresy pobierania przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego. Nie utraciła też aktualności zasada, że jeżeli przepisy o ubezpieczeniu społecznym przewidywały ustawowe zwolnienie z opłacania składek za cały miesiąc kalendarzowy z tego względu, że ubezpieczony przez jego część pobierał np. zasiłek chorobowy, wówczas cały miesiąc należy uwzględniać tak jak okres pobierania zasiłku. W związku z podanym przykładem osoby, której organ rentowy odmówił prawa do świadczenia przedemerytalnego, ZUS zbadał tę sprawę w trybie nadzoru. Po uwzględnieniu okresów zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne jako okresów nieskładkowych, zainteresowany będzie miał staż ubezpieczeniowy uprawniający do emerytury, w związku z czym organ rentowy wyda decyzję ustalającą wysokość emerytury dla potrzeb obliczenia wysokości świadczenia przedemerytalnego i przekaże ją urzędowi pracy w celu przyznania świadczenia przedemerytalnego. Sprawa została więc załatwiona pozytywnie.
Inf. 10-12/2005, str.