Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przeludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych.

Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o stwierdzenie, że rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26.08.2003 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów, jest niezgodne z art. 41 ust. 4 i art. 40 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP oraz z art. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Zgodnie z art. 110 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego powierzchnia w celi mieszkalnej przypadająca na skazanego wynosi nie mniej niż 3m2. Przewidziane w tym przepisie minimum powierzchni mieszkalnej należy do najniższych w porównaniu do unormowań obowiązujących w systemach penitencjarnych innych państw europejskich. Komitet ds. Zapobiegania Torturom i Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu lub Karaniu (CPT) po przeprowadzonych w latach 1996, 2000 i 2004 wizytacjach polskich zakładów karnych i aresztów śledczych stale zaleca, aby standard powierzchni w celi mieszkalnej na jednego więźnia wynosił co najmniej 4 m2. Kodeks karny wykonawczy przewiduje w szczególnych przypadkach możliwość zmniejszenia powierzchni celi mieszkalnej poniżej minimum określonego w art. 110 § 2, na czas określony. Przepisy zaskarżonego rozporządzenia nie tylko nie tworzą odpowiednich warunków do przywrócenia ustawowego minimum powierzchni mieszkalnej, ale w istocie sankcjonują chroniczne przeludnienie zakładów karnych i aresztów śledczych.