Wystąpienie do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w sprawie świadczeń wyjątkowych z dnia 2006-10-10.
Wystąpienie do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w sprawie świadczeń wyjątkowych.
Z analizy skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że brak ustawowego uregulowania zasad wypłaty świadczeń wyjątkowych powoduje powstanie istotnych wątpliwości w zakresie praw i obowiązków osób pobierających świadczenia przyznane w trybie wyjątkowym i prowadzi do powstania rozbieżności w orzecznictwie. Istota świadczeń wyjątkowych polega na tym, że przyznaje się je osobom, które nie odpowiadają ustawowym kryteriom nabycia prawa do emerytury bądź renty. Art. 83 ust. 1 ustawy emerytalnej precyzuje jedynie wstępne warunki, jakie musi spełniać osoba ubiegająca się o tego typu świadczenie. Decyzja o jego przyznaniu ma charakter uznaniowy i należy do zakresu kompetencji Prezesa ZUS.
Od decyzji przyznającej świadczenie w drodze wyjątku oraz od decyzji odmawiającej takiego świadczenia, nie przysługuje odwołanie. Na tym tle pojawiają się wątpliwości co do możliwości odwołania od decyzji odmawiającej prawa do świadczenia w związku z podjęciem pracy w celu rehabilitacji oraz z powodu ustania przesłanki całkowitej niezdolności do pracy. Brak możliwości odwołania od takich decyzji skutkuje niemożnością poddania ich kontroli merytorycznej sądów powszechnych.
Rzecznik zwraca się o ponowne przeanalizowanie potrzeby kompleksowego uregulowania w ustawie zasad ustalania prawa do świadczeń wyjątkowych oraz przesłanek mających wpływ na zmianę takiego prawa.