Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie procedury uregulowania opieki nad dzieckiem na czas trwania postępowania sądowego z dnia 2008-11-14.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/596390/08/IV/1101 RZ
Data sprawy:
2008-11-14
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie procedury uregulowania opieki nad dzieckiem na czas trwania postępowania sądowego.

Do Rzecznika zwracają się rodzice, których władza rodzicielska została przez sąd ograniczona bez przeprowadzenia jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a zwłaszcza bez wysłuchania uczestników postępowania. Chodzi tu o sytuacje, w których sąd rodzinny wydaje rozstrzygnięcie o formie sprawowania opieki rodzicielskiej na czas trwania postępowania sądowego. We wszystkich sprawach, w których sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi (np. w sprawach o rozwód czy separację, bądź o uregulowanie opieki nad dzieckiem na podstawie art. 106 lub 107 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), postanowienie o zabezpieczeniu z reguły zapada na posiedzeniu niejawnym, bez wysłuchania argumentów wszystkich uczestników postępowania i przeprowadzenia jakichkolwiek dowodów. Rzecznik w praktyce swojej działalności spotkał się z sytuacjami, w których strona postępowania, wnosząca o zabezpieczenie, przedstawia twierdzenia np. o złym stanie zdrowia drugiego rodzica, często opisując jego zaburzenia psychiczne, utrudniające opiekę nad dzieckiem. Podważenie przez innego uczestnika takich ustaleń jest możliwe dopiero w zażaleniu, który to środek prawny nie zawsze okazuje się skuteczny. Pomijając nawet konieczność zgromadzenia materiału dowodowego w krótkim, tygodniowym terminie, podkreślenia wymaga, że przed sądem odwoławczym również zrezygnowano z zasady bezstronności. Zdaniem Rzecznika konieczne jest rozważenie takich zmian legislacyjnych, które zapewnią rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie w sprawie dotyczącej opieki rodzicielskiej na jawnym posiedzeniu sądowym (przy zachowaniu zasady natychmiastowej wykonalności orzeczeń). Rzecznik zwrócił się zatem do Ministra Sprawiedliwości o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: