Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie możliwości nabycia statusu bezrobotnego przez osoby posiadające wpis do ewidencji gospodarczej, które faktycznie jej nie prowadzą.

W związku z brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, z możliwości nabycia statusu bezrobotnego wyłączone są osoby faktycznie nie prowadzące działalności gospodarczej (tj. takie osoby, które mają określony późniejszy termin rozpoczęcia działalności lub też zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej). Posiadanie samego wpisu nie łączy się z jakimikolwiek określonymi profitami oraz nie wpływa na zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia. W związku z tym, zdaniem Rzecznika, należałoby umożliwić powyższej grupie osób rejestrację w charakterze bezrobotnych.

Jednocześnie Rzecznik zwrócił uwagę na problem wydawania przez Ministerstwo "interpretacji" konkretnych przepisów, na przykład wspomnianego art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Interpretacjami tymi kierują się organy pierwszej instancji prowadzące postępowanie administracyjne w pierwszej instancji. Wykładnie zawarte w kolejnych interpretacjach tego samego przepisu różnią się diametralnie, co w efekcie prowadzi do odmiennego ukształtowania praw osób zainteresowanych ich obowiązywaniem. Działania takie należy uznać za wyjątkowo niepokojące, gdyż prowadzą one do "korygowania" stanu prawnego według bieżących i doraźnych potrzeb, a także eliminują wolę ustawodawcy w procesie stosowania prawa. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie "interpretacji" oraz o podjęcie stosownych działań legislacyjnych, których celem będzie stworzenie możliwości nabycia statusu bezrobotnego osobom posiadającym wpis do ewidencji działalności gospodarczej.