Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie możliwości wnoszenia przez oskarżonego zażalenia jedynie na ustne uzasadnienie postanowienia wydanego na rozprawie z dnia 2010-11-19.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/651515/10/II/203.1.8 RZ
Data sprawy:
2010-11-19
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie możliwości wnoszenia przez oskarżonego zażalenia jedynie na ustne uzasadnienie postanowienia wydanego na rozprawie.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwrócono się ze skargą dotyczącą zgodności z Konstytucją RP regulacji przewidującej 7-dniowy termin do wniesienia zażalenia na uzasadnienie postanowienia, wydanego na rozprawie i nie doręczanego stronom. W sprawie indywidualnej sąd wydał postanowienie o umorzeniu postępowania, uzasadniając to postanowienie ustnie na rozprawie. Oskarżony zwrócił się o wydanie postanowienia z pisemnym uzasadnieniem, które otrzymał po 3 tygodniach, a następnie wniósł zażalenie na uzasadnienie postanowienia, jednak sąd odmówił jego przyjęcia, z uwagi na to, że zostało złożone po terminie. Z przepisu art. 100 § 1 k.p.k. wynika reguła, że wyroki, postanowienia i zarządzenia wydane na rozprawie ogłaszane są ustnie. W konsekwencji - co do zasady - nie są one doręczane stronom z urzędu. Oskarżony posiada jedynie możliwość wnoszenia zażalenia na ustne uzasadnienie postanowienia wydanego na rozprawie. Rzecznik zwraca się o wyjaśnienie, czy obecna regulacja nie narusza prawa oskarżonego do informacji, a w konsekwencji do rzetelnego procesu oraz do dwuinstancyjnego postępowania.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-06-29
Opis odpowiedzi:

Minister Sprawiedliwości (29.06.2012 r.) stwierdził, że brak jest dostatecznych podstaw do stawiania zarzutu naruszenia praw przewidzianych w art. 45 ust. 1, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji RP regulacji procesowej, zgodnie z którą oskarżony posiada jedynie możliwość wnoszenia zażalenia na ustne uzasadnienie postanowienia wydanego na rozprawie. Przepisy Kodeksu postępowania karnego gwarantują oskarżonemu (jak też i innym stronom) prawo do informacji dotyczącej czasu i miejsca rozprawy, na której rozpoznana będzie sprawa karna, jak też pełną możność zapoznania się (w formie ustnej lub pisemnej) z treścią podjętej decyzji procesowej, podlegającej zaskarżeniu. Ustawa nakazuje również wierne utrwalenie w protokole treści podjętej w formie ustnej decyzji procesowej oraz przewiduje środki prawne na wypadek, gdyby zachodziły rozbieżności w zakresie tej zgodności. Ustawodawca statuuje formalną równorzędność ustnej i pisemnej formy czynności procesowych. Zatem uzasadniona jawi się konkluzja, że skorzystanie przez oskarżonego z przysługujących mu szerokich uprawnień procesowych uzależnione jest jedynie od jego woli.