Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie odmawiania przez ZUS ustalenia wysokości kapitału początkowego osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. nie przepracowały sześciu miesięcy kalendarzowych z dnia 2011-02-17.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/666617/11/III/302.3 RZ
Data sprawy:
2011-02-17
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie odmawiania przez ZUS ustalenia wysokości kapitału początkowego osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. nie przepracowały sześciu miesięcy kalendarzowych.

Do Rzecznika wpływają skargi od osób, którym ZUS odmawia obliczenia kapitału początkowego, ponieważ przed 1999 rokiem pracowały one krócej niż sześć miesięcy. Odmowa taka nie znajduje oparcia w wyraźnie określonej podstawie ustawowej, lecz wynika z przyjętego przez organy rentowe stanowiska, że dla osób, które nie przepracowały sześciu miesięcy, nie można obliczyć części socjalnej kapitału początkowego, a w konsekwencji nie można ustalić kapitału początkowego. W ocenie Rzecznika zaistniała sytuacja jest wynikiem nieprawidłowej wykładni art. 174 ustawy emerytalnej przez ZUS. Ponadto wydaje się, że skoro kapitał początkowy ma służyć do ustalenia wysokości emerytury obliczanej zgodnie z nową formułą, na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a warunkiem nabycia prawa do tej emerytury nie jest legitymowanie się określonym stażem ubezpieczeniowym, to przy ustalaniu uprawnień do kapitału początkowego i jego wysokości również nie powinien pojawić się warunek przebycia stażu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2011-05-31
Opis odpowiedzi:
Minister Pracy i Polityki Społecznej (13.04.2011 r.) podzieliła opinię, że zasady ustalania kapitału początkowego budzą wątpliwości, ponieważ nie ma racjonalnego uzasadnienia, aby jego obliczenie było uwarunkowane udowodnieniem co najmniej 6 miesięcy i 1 dnia stażu ubezpieczeniowego przed 1999 r. W Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej przygotowano projekt ustawy nowelizującej ustawę o emeryturach i rentach z FUS, zawierający propozycję zmiany sposobu ustalania kapitału początkowego, umożliwiającą obliczenie go za każdy udowodniony staż ubezpieczeniowy. Proponowana zmiana przepisów art. 174 umożliwiałaby przyjęcie do obliczeń stażu ubezpieczeniowego wyrażonego w dniach, a nie tylko w pełnych latach, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego.