Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie możliwości rejestracji jako bezrobotne osób odwołujących się do sądu od decyzji ZUS odmawiającej prawa do świadczenia.

Na tle jednej ze spraw skierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich ujawnił się problem dotyczący możliwości zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy przez osoby spełniające wymogi wynikające z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które przed dniem zgłoszenia się do rejestracji odwołały się od decyzji ZUS odmawiającej prawa do świadczenia do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych i ich sprawy nie zakończyły się prawomocnymi orzeczeniami. W sprawie badanej przez Biuro Rzecznika wnioskodawczyni złożyła odwołanie od decyzji ZUS wydanej w przedmiocie odmowy przyznania prawa do wcześniejszej emerytury do sądu, w związku z czym Prezydent Miasta zawiesił postępowanie do czasu rozpoznania odwołania. Z dotychczasowej praktyki starostów/prezydentów miast wynikało, że osoby, które zdecydowały się na poddanie sądowej kontroli decyzji ZUS były rejestrowane w powiatowych urzędach pracy jako osoby bezrobotne. Zawieszanie postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawie przyznania statusu bezrobotnego i przyznania zasiłku dla bezrobotnych w związku z wniesieniem odwołania od decyzji ZUS, jest wyjątkowo niekorzystne dla osób chcących się zarejestrować w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne. Ich status jest "zawieszony" na okres trwania postępowania sądowego. Osoby te są wówczas pozbawione zasiłku dla bezrobotnych (w przypadku utrzymania przez sądy w mocy negatywnej decyzji ZUS), ubezpieczenia zdrowotnego, a także mogą mieć trudności w korzystaniu z usług ośrodków pomocy społecznej. Konsekwencją zawieszenia postępowania jest także niemożność aktywizacji zawodowej osoby, wobec której zawieszono postępowanie w sprawie o przyznanie statusu bezrobotnego.