Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wysokości dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka.

Na opisany we wniosku problem wskazał Rzecznik Praw Dziecka. Również w skargach kierowanych do RPO zarzuca się kwestionowanym przepisom, że pozbawiają one prawa do dodatku z tytułu samotnego wychowywania trzeciego i następnych dzieci. Przepisy art. 11a ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ustalają maksymalną sumę dodatków z tytułu samotnego wychowywania dziecka na 340,00 zł miesięcznie, co przy kwocie tego dodatku w wysokości 170,00 zł na dziecko oznacza, że dodatek może być przyznany jedynie dla dwojga dzieci osoby samotnie je wychowującej. Podobny wniosek należy wyprowadzić z brzmienia art. 11a ust. 4 w stosunku do osoby samotnie wychowującej dziecko niepełnosprawne. Samotne wychowywanie kolejnych dzieci (trzeciego i następnych) nie zwiększa wysokości kwoty przysługującego dodatku, mimo że sytuacja materialna samotnych rodziców posiadających troje i więcej dzieci jest niewątpliwie trudniejsza. W opinii Rzecznika skoro ustawodawca uznał potrzebę udzielenia wsparcia ze środków publicznych osobom samotnie wychowującym dzieci, to nie można znaleźć racjonalnych przesłanek uzasadniających wyeliminowanie możliwości uzyskania prawa do dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka na trzecie i następne dzieci w rodzinie. Zaskarżone przepisy art. 11a ust. 3 oraz art. 11a ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych są niezgodne z zasadą równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP) w związku z zasadą szczególnej pomocy państwa rodzinom niepełnym (art. 71 ust. 1 Konstytucji RP) oraz zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji RP). Ponadto art. 11a ust. 4 ustawy jest niezgodny z zasadą pomocy osobom niepełnosprawnym (art. 69 Konstytucji RP) oraz z art. 23 ust. 2 w związku z art. 3 Konwencji o Prawach Dziecka.