Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej w sprawie stanu przestrzegania praw obywatelskich oraz najistotniejszych problemów marynarzy i żołnierzy pełniących służbę w wizytowanych jednostkach z dnia 2011-11-16.

Adresat:
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
Sygnatura:
RPO/683585/11/III/901.3 RZ
Data sprawy:
2011-11-16
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej w sprawie stanu przestrzegania praw obywatelskich oraz najistotniejszych problemów marynarzy i żołnierzy pełniących służbę w wizytowanych jednostkach.

W dniach 28-29 września 2011 r. współpracownicy Rzecznika Praw Obywatelskich przebywali w wybranych jednostkach wojskowych w celu sprawdzenia przestrzegania praw obywatelskich, a także zapoznania się z najistotniejszymi problemami pełniących służbę marynarzy. Odbyto spotkania z dowództwem, oficerami, podoficerami, szeregowymi zawodowymi i pracownikami wojska, w czasie których zainteresowani mieli możliwość przedstawić Rzecznikowi swoje uwagi i wnioski. Do najistotniejszych problemów poruszonych przez marynarzy zaliczyć należy prowadzoną od kilku lat reorganizację, która nie pozwala na pełną realizację programów szkolenia. Zdaniem marynarzy utworzenie Narodowych Sił Rezerwowych kosztem etatów w jednostkach wojskowych, w tym załóg okrętów, nie było dobrym rozwiązaniem. Marynarze wyrazili obawy co do możliwości pełnienia dalszej służby wojskowej, spowodowane głównie tym, że w najbliższych latach wiele okrętów wizytowanej Flotylli będzie wycofywanych. Brak poczucia stabilności wynika również z faktu, że znaczna część podoficerów jest na kontraktach, a nie w służbie stałej. Krytycznie oceniono ograniczenie do 12 lat czasu służby szeregowym zawodowym. Poważny problem w ocenie rozmówców stanowią braki etatowe w pododdziałach, co znacząco wpływa na jakość wykonywanych zadań, a także na obciążenie żołnierzy. Zastrzeżenia wzbudza wysokość ryczałtu za brak kwatery. Wskazywano również na problemy związane z brakami w umundurowaniu. Pracownicy wojska natomiast poruszyli m.in. kwestię niskiego uposażenia, a także słabych warunków socjalnych i higienicznych, utrudniających codzienne wykonywanie obowiązków. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie o zajętym stanowisku wobec przedstawionych spraw.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2011-12-29
Opis odpowiedzi:

Minister Obrony Narodowej (29.12.2011 r.) poinformował, że treść wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich była przedmiotem szczegółowej analizy w resorcie obrony narodowej. Na jej podstawie można stwierdzić, że szereg problemów podnoszonych w trakcie spotkań przez żołnierzy wynika z subiektywnego odbioru trwającego w Siłach Zbrojnych RP procesu transformacji, który realizowany jest w określonych uwarunkowaniach prawnych, a jego przebieg w dużej mierze uzależniony jest od wielkości środków finansowych przeznaczonych z budżetu państwa na potrzeby resortu obrony narodowej. Kierownictwo MON dostrzega problemy dotyczące przebiegu służby żołnierzy zawodowych nie tylko Marynarki Wojennej, ale całych Sił Zbrojnych. Dlatego pod przewodnictwem Sekretarza Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej został powołany Zespół do wypracowania zmian w ustawie z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Zmiany mają na celu m.in. udoskonalenie zasad przebiegu pełnienia zawodowej służby wojskowej przez żołnierzy zawodowych. Minister stwierdził m.in., iż wyniki uzyskane podczas prowadzonych kontroli wskazują na właściwy poziom przygotowania załóg okrętów do realizacji zadań. Potwierdza to prawidłowy przebieg prowadzonego szkolenia w oparciu o obowiązujące programy, a reorganizacja, która w niewielkim stopniu dotyczy załóg okrętów, nie ma bezpośredniego wpływu na osiąganie założonych celów w tym zakresie. Poinformował również, że Kierownictwo MON intensywnie pracuje nad udoskonaleniem zasad pełnienia służby w Narodowych Siłach Rezerwowych. Powołany został Zespół w sprawie wypracowania nowej formuły funkcjonowania i organizacji NSR. Kierownictwo resortu dostrzega także potrzebę poprawy sytuacji płacowej pracowników wojska. Podejmowane działania w tym zakresie polegają na m.in. przeznaczaniu środków pozyskiwanych w wyniku trwającego procesu racjonalizacji zatrudnienia na wzrost wynagrodzeń.