Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie braku sądowej kontroli odmowy wydania danemu komitetowi wyborczemu zaświadczenia uprawniającego do zgłaszania list kandydatów na posłów w kolejnych okręgach wyborczych bez potrzeby uzyskania poparcia wyborców z dnia 2012-01-10.

Adresat:
PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA
Sygnatura:
RPO/684314/11/I/114.2 RZ
Data sprawy:
2012-01-10
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie braku sądowej kontroli odmowy wydania danemu komitetowi wyborczemu zaświadczenia uprawniającego do zgłaszania list kandydatów na posłów w kolejnych okręgach wyborczych bez potrzeby uzyskania poparcia wyborców.

W dniu 14 grudnia 2011 r. Sąd Najwyższy rozstrzygnął w drodze uchwały o ważności wyborów do Sejmu RP i do Senatu RP przeprowadzonych w dniu 9 października 2011 r. Część ocenianych przez Sąd Najwyższy protestów wyborczych dotyczyła odmowy Państwowej Komisji Wyborczej wydania jednemu z komitetów wyborczych zaświadczenia uprawniającego na mocy art. 210 § 2 Kodeksu wyborczego do zgłaszania list kandydatów na posłów w kolejnych okręgach wyborczych bez potrzeby uzyskania poparcia wyborców. Wniosek o wydanie zaświadczenia należało zgłosić w terminie określonym w art. 210 § 3 Kodeksu wyborczego. Sąd Najwyższy uznał protesty za nieuzasadnione stwierdzając, że wniosek został zgłoszony po terminie. W obecnym stanie prawnym na odmowę wydania zaświadczenia określonego w art. 210 § 3 Kodeksu wyborczego nie przysługuje żaden środek zaskarżenia. Protest wyborczy jest środkiem prawnym wyłącznie następczej - w stosunku do wyników wyborów - kontroli sądowej. Brak określenia przez Kodeks wyborczy kontroli sądowej jeszcze w trakcie procedury rejestracji list wyborczych nasuwa wątpliwości co do zgodności takich rozwiązań legislacyjnych z konstytucyjnym prawem do sądu. Takie ukształtowanie procedury przesądza o braku możliwości skorzystania - w przypadku ewentualnie zasadnych zarzutów kierowanych przeciwko takiej odmowie - ze swoistej premii przyznanej przez ustawodawcę, polegającej na możliwości zgłoszenia dalszych list bez poparcia zgłoszenia podpisami wyborców, co w praktyce poważnie ogranicza czy wręcz eliminuje możliwość uzyskania poparcia w skali całego kraju i przekroczenia progu wyborczego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-01-30
Opis odpowiedzi:

Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej (30.01.2012 r.) wyjaśnił, że problem opisany w wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich zostanie podniesiony w informacji o realizacji przepisów Kodeksu wyborczego w wyborach do Sejmu i do Senatu którą, zgodnie z art. 160 § 1 pkt 8 Kodeksu wyborczego, Państwowa Komisja Wyborcza jest zobowiązana przedstawić Prezydentowi Rzeczypospolitej, Marszałkowi Sejmu, Marszałkowi Senatu i Prezesowi Rady Ministrów.