Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług rozszerzającej krąg podatników, bez zachowania odpowiedniego okresu vacatio legis z dnia 2012-02-07.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług rozszerzającej krąg podatników, bez zachowania odpowiedniego okresu vacatio legis.
Dokonując nowelizacji art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, ustawodawca rozszerzył krąg podatników, co miało na celu wyeliminowanie nadużyć podatkowych w handlu złomem i w obrocie usługami w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych. Zmieniony przepis wszedł w życie z dniem 1 kwietnia 2011 r. Na dostosowanie się do nowego stanu prawnego podatnicy mieli 3 dni. Z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) wynikają określone obowiązki prawodawcy co do przestrzegania zasad poprawnej legislacji w procesie stanowienia aktów normatywnych, służy to bowiem realizacji zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20.07.2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. W uzasadnionych przypadkach akty normatywne wchodzą w życie w terminie krótszym niż 14 dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o wyjaśnienie, czy zachodziły przesłanki uzasadniające skrócenie vacatio legis, a także, czy ze względu na specyfikę rozliczeń w podatku od towarów i usług zasadnym jest uzupełnienie § 45 ust. 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" o bardziej odpowiedni dla tego podatku schemat przepisu o wejściu w życie ustawy.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (29.02.2012 r.) wyjaśnił, że zmiany zawarte w art. 1 pkt 7 lit. a ustawy nowelizującej, które wprowadziły do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług szczególne rozwiązanie w systemie naliczania i odliczania podatku od towarów i usług w obrocie surowcami wtórnymi - złomem oraz w handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych, były bardzo istotne z punktu widzenia interesów Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców działających w tych obszarach (zwłaszcza w obrocie złomem). Wprowadzone zmiany polegały na przesunięciu, w przypadku gdy sprzedawca i nabywca byliby podatnikami podatku VAT, obowiązku rozliczenia należnego podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży ze sprzedawcy na nabywcę. Celem tym zmian było przeciwdziałanie oszustwom podatkowym, zabezpieczenie wpływów budżetowych, poprawa konkurencyjności i eliminacja z rynku nierzetelnych firm złomowych, zahamowanie rozwoju szarej strefy w sektorze odpadów i recyklingu, a także zapobieżenie przenoszenia się do Polski oszustw z państw, które wprowadziły u siebie mechanizm odwrotnego obciążenia w handlu złomem i uprawnieniami do emisji ww. gazów. Jest zatem w pełni uzasadnione, że przedmiotowa nowela weszła w życie z vacatio legis krótszym niż 14-dniowe. Ponadto w odpowiedzi stwierdzono, iż nie istnieje potrzeba uzupełnienia przepisu § 45 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów - Zasady techniki prawodawczej, o bardziej odpowiedni dla podatku od towarów i usług schemat przepisu o wejściu w życie ustawy. Obecne regulacje należy bowiem uznać za wystarczające do realizacji konstytucyjnych zasad ochrony zaufania do państwa i prawa oraz ochrony praw nabytych i interesów w toku.