Wystąpienie do Ministra Skarbu Państwa w sprawie problemu konstytucyjności regulacji prawnej dotyczącej wyboru kandydatów na członków rad nadzorczych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz rad nadzorczych innych podmiotów prawnych nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa z dnia 2012-02-08.
Wystąpienie do Ministra Skarbu Państwa w sprawie problemu konstytucyjności regulacji prawnej dotyczącej wyboru kandydatów na członków rad nadzorczych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz rad nadzorczych innych podmiotów prawnych nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa.
Na tle napływających skarg Rzecznik powziął wątpliwości co do treści zarządzenia Ministra Skarbu Państwa Nr 45 z dnia 6 grudnia 2007 r. w sprawie zasad i trybu doboru kandydatów do składu rad nadzorczych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz rad nadzorczych innych podmiotów prawnych nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa. Zarządzenie to reguluje materię dotyczącą praw i wolności obywateli, bowiem kształtuje ich prawa i obowiązki w konkursach na członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa, mimo że nie ma charakteru aktu powszechnie obowiązującego. Zgodnie z art. 93 ust. 2 zd. 2 Konstytucji, zarządzenie nie może stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. Prawa i obowiązki obywateli mogą być kształtowane wyłącznie przez akty prawa powszechnie obowiązującego, o których mowa w art. 87 Konstytucji. Omawiane zarządzenie narusza zatem konstytucyjne zasady stanowienia aktów normatywnych. Ponadto w zarządzeniu nie zostały zawarte obiektywne kryteria oceny kandydatów, co może prowadzić do dowolności w podejmowaniu rozstrzygnięcia przez komisję konkursową, tym bardziej, że osoba, która nie została wybrana, nie może wnieść odwołania, co rodzi wątpliwości dotyczące zgodności przyjętego rozwiązania z art. 45 Konstytucji, gwarantującym prawo do sądu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie, a w szczególności o rozważenie zasadności podjęcia działań zmierzających do zmiany regulacji prawnej w zakresie doboru kandydatów do składu rad nadzorczych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz rad nadzorczych innych podmiotów prawnych nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa.
Minister Skarbu Państwa (23.02.2012 r.) nie podzielił wątpliwości wyrażonych w wystąpieniu Rzecznika i wyjaśnił, że w zakresie określenia procedury wyłaniania kandydatów do rad nadzorczych, Minister Skarbu Państwa występuje nie jako organ administracji państwowej (w sferze imperium) lecz jako właściciel, który wykonuje uprawnienia wynikające z praw majątkowych wynikających z tytułu posiadanych przez Skarb Państwa akcji czy udziałów w spółkach (czyli w sferze dominium). Wydanie zarządzenia w sprawie zasad i trybu doboru kandydatów do składu rad nadzorczych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa oraz rad nadzorczych innych podmiotów prawnych nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa, nie narusza przepisów powszechnie obowiązujących, gdyż skierowane jest, zgodnie z art. 93 Konstytucji RP do pracowników jednostki organizacyjnie podległej organowi wydającemu to zarządzenie. Trudno zgodzić się z poglądem, że przedmiotowe zarządzenie wkracza w materię zastrzeżoną dla przepisów powszechnie obowiązujących, jak również z argumentacją, iż akt ten jest podstawą wydania indywidualnej decyzji względem obywateli. Jednocześnie w odpowiedzi stwierdzono, iż w sytuacji, gdy podmiotem regulacji zawartych w zarządzeniu nie jest materia administracyjnoprawna, nie ma konieczności zapewnienia trybu odwołań dla kandydatów na członków do rad nadzorczych od rozstrzygnięć podejmowanych w trakcie procesu rekrutacji.