Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie problemów związanych z funkcjonowaniem w obrocie prawnym przepisu art. 212 kk. penalizującego czyn zniesławienia z dnia 2012-03-07.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie problemów związanych z funkcjonowaniem w obrocie prawnym przepisu art. 212 kk. penalizującego czyn zniesławienia.
Rzecznik Praw Obywatelskich zetknął się w swej działalności m.in. w związku z badaniem wniosków o wniesienie kasacji, z problemami związanymi z funkcjonowaniem w obrocie prawnym przepisu art. 212 k.k. penalizującego czyn zniesławienia. W doktrynie wielokrotnie podnoszono, że stanowiąca jedną z pryncypiów postępowania karnego reguła in dubio pro reo nie ma praktycznego zastosowania w toku postępowań dotyczących zarzutu zniesławienia, bowiem ciężar dowodu co do prawdziwości twierdzeń zniesławiających obciąża oskarżonego. Tymczasem w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na tle art. 6 ust. 2 Konwencji jednoznacznie podkreśla się, że sprzeczne z zasadą domniemania niewinności jest jakiekolwiek przeniesienie ciężaru dowodu z oskarżyciela na obronę. W sprawie Długołęcki przeciwko Polsce (wyrok z dnia 24 lutego 2009 r., 23806/03) Europejski Trybunał Praw Człowieka przypomniał o utrwalonej w swoim orzecznictwie zasadzie, że sankcje karne dla ochrony reputacji (dobrego imienia) danej osoby dają się pogodzić z art. 10 Konwencji jedynie w sytuacjach wyjątkowych - w najcięższych sprawach dotyczących wypowiedzi nawołujących czy podżegających do przemocy. Takie wypowiedzi zaś już są karane na podstawie odrębnych przepisów karnych. Wystarczające gwarancje w celu ochrony czci i dobrego imienia przewiduje prawo cywilne i prawo prasowe. W polskiej doktrynie coraz częściej zgłaszany jest postulat depenalizacji przestępstwa zniesławienia. Mając na uwadze ochronę praw i wolności obywateli, w szczególności prawo do wolności wypowiedzi, swobody prasy, prawo do obrony oraz prawo do rzetelnego procesu, a także gwarancje ochrony wolności osobistej, Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o rozważenie podjęcia dyskusji nad wyeliminowaniem przestępstwa art. 212 k.k. z polskiego porządku prawnego.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (05.04.2012 r.) przedstawił stanowisko, zgodnie z którym art. 212 Kodeksu karnego jest potrzebny w polskiej regulacji karnoprawnej i nie należy usuwać go z systemu. Przedmiot ochrony art. 212 Kodeksu karnego stanowi przede wszystkim cześć człowieka, rozumiana jako honor, dobre imię i godność osobista. Regulacja ta chroni obywateli i jest zgodna z art. 31 ust. 3 Konstytucji. W odpowiedzi wskazano także, iż większość porządków prawnych przewiduje karnoprawną ochronę czci.