Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sportu i Turystyki w sprawie odpowiedzialności biura podróży za szkodę niemajątkową poniesioną na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez organizatora imprezy turystycznej z dnia 2012-04-13.

Adresat:
MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI
Sygnatura:
RPO/701283/12/V/604.11.1 RZ
Data sprawy:
2012-04-13
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sportu i Turystyki w sprawie odpowiedzialności biura podróży za szkodę niemajątkową poniesioną na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez organizatora imprezy turystycznej.

Zagadnienie odpowiedzialności biura podróży za szkodę niemajątkową w postaci zmarnowanego urlopu podczas podróży turystycznej w ostatnim czasie było rozstrzygane w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W uchwale z dnia 19 listopada 2010 r. (sygn. akt III CZP 79/10, OSNC z 2011 r., Nr 4, poz. 41) oraz w wyroku z dnia 24 marca 2011 r. (sygn. akt I CSK 372/10, OSP z 2012 r., Nr 1, poz. 3) Sąd Najwyższy uznał, że art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych może być podstawą odpowiedzialności organizatora turystyki za szkodę niemajątkową w postaci tzw. zmarnowanego urlopu. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zagadnienie odpowiedzialności biura podróży za szkodę polegającą na zmarnowanym urlopie powinno zostać wprost uregulowane w ustawie o usługach turystycznych. W ten sposób zostanie w interesującym zakresie osiągnięty efekt w postaci implementacji przez polskiego prawodawcę postanowień dyrektywy 90/314/EWG z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie organizowania podróży, wakacji i wycieczek. Regulacja taka będzie miała ochronny charakter z punktu widzenia konsumenta, spowoduje mianowicie uzupełnienie jego wiedzy i orientacji o przysługującym mu roszczeniach w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych. Obecnie wiedza ta jest rekonstruowana na podstawie orzeczeń sądowych, które są znane profesjonalistom, ale już niekoniecznie klientom biur podróży. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o rozważenie potrzeby dokonania odpowiednich zmian w ustawie o usługach turystycznych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-06-05
Opis odpowiedzi:

Minister Sportu i Turystyki (05.06.2012 r.) poinformowała, że Dyrektywa Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek, w swoim literalnym brzmieniu nie określa wprost obowiązku uregulowania w prawach państw członkowskich odpowiedzialności biura podróży za tzw. "zmarnowany urlop".
Polska wdrożyła do swojego porządku prawnego przepisy Dyrektywy 90/314 w sposób literalny tj. poprzez przepisy zawarte w art. 1 la ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych. Zgodnie z art. 11 ustawy o usługach turystycznych w zakresie nieuregulowanym tą ustawą do umów z klientami zawieranych przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego oraz inne przepisy dotyczące ochrony konsumenta. Zarówno przepisy dyrektywy jak i przepisy ustawy o usługach turystycznych nie różnicują odpowiedzialności odszkodowawczej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych na odpowiedzialność za szkodę majątkową oraz na szkodę niemajątkową w postaci tzw. zmarnowanego urlopu. Tym samym odpowiedzialność ta obejmuje obydwa rodzaje odpowiedzialności, co znajduje potwierdzenie w stosowaniu ww. przepisów przez sądy powszechne, a także w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Tym niemniej, Ministerstwo Sportu i Turystyki przeprowadzi analizę porządków prawnych wybranych państw członkowskich UE, w celu sprawdzenia czy zasygnalizowany problem "zmarnowanego urlopu" pozostawiony został do rozstrzygania przez sądy powszechne, czy też przeniesiony został do ustawodawstwa tych krajów. Ponadto przy kolejnej nowelizacji ustawy o usługach turystycznych będzie brane pod uwagę wprowadzanie do tej ustawy wprost zagadnienia odpowiedzialności organizatora turystyki i pośrednika turystycznego za szkodę niemajątkową polegającą na tzw. "zmarnowanym urlopie".