Wystąpienie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w sprawie realizacji ustawy wprowadzającej abolicję dla cudzoziemców przebywających w Polsce nielegalnie z dnia 2012-04-17.
Wystąpienie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w sprawie realizacji ustawy wprowadzającej abolicję dla cudzoziemców przebywających w Polsce nielegalnie.
W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich monitorowany jest proces realizacji ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, wprowadzającej abolicję dla cudzoziemców przebywających w Polsce nielegalnie. Z informacji przekazanych przez wojewodów wnosić można, iż interpretacja przepisów ww. ustawy nie budzi poważniejszych wątpliwości, co nie oznacza, że cudzoziemcy składający wnioski o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie w Polsce na czas oznaczony w omawianym trybie nie napotykają żadnych trudności. Najczęstszym ograniczeniem w korzystaniu z abolicji jest brak ważnego dokumentu podróży. Nieuzupełnienie tego braku w terminie określonym w wezwaniu skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpoznania. W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość. Wątpliwości powstają, gdy cudzoziemiec formalnie może taki dokument otrzymać, ale w rzeczywistości wymaga to od cudzoziemca podjęcia działań zbyt dla niego uciążliwych. Pojawiło się także pytanie o możliwość przekwalifikowywania z urzędu wniosków o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie w Polsce na czas oznaczony, złożonych w trybie abolicji, na wnioski o udzielenie takiego zezwolenia w trybie ustawy o cudzoziemcach. Dotyczy to głównie wniosków o abolicję składanych przez osoby niespełniające warunków do uzyskania w tym trybie zezwolenia, które już po wszczęciu postępowania wnoszą o potraktowanie ich wniosku jako złożonego na podstawie ustawy o cudzoziemcach. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska wobec sygnalizowanych kwestii.
Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców (25.04.2012 r.) poinformował, iż w jego ocenie interpretacja ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie budzi poważnych wątpliwości. Podstawą większości decyzji negatywnych było niespełnianie przez cudzoziemców przesłanek do udzielenia tzw. abolicji. Wyjaśniając kwestię ustawowego wymogu przedstawienia ważnego dokumentu podróży przez cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie tzw. abolicji, Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wyjaśnił, iż zgodnie z art. 60 ust. 6 ustawy o cudzoziemcach w szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający jego tożsamość. Przepis ten nie może mieć zastosowania w sytuacji, w której przedstawicielstwo kraju pochodzenia uzależnia wydanie dokumentu podróży od wykonania określonych obowiązków, od których cudzoziemcy uchylają się (np. uregulowania stosunku do służby wojskowej w kraju pochodzenia). Odnosząc się do wątpliwości dotyczących możliwości przekwalifikowania w trakcie toczącego się postępowania wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i rozpatrzenia go w oparciu o przepisy obowiązującej ustawy o cudzoziemcach, Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wyraził opinię, iż takie przekwalifikowanie nie byłoby zgodne z prawem.