Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie kryteriów przyznawania odpraw dla pracowników zwalnianych w ramach zwolnień grupowych z dnia 2012-04-20.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/701253/12/III/820 RZ
Data sprawy:
2012-04-20
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie kryteriów przyznawania odpraw dla pracowników zwalnianych w ramach zwolnień grupowych.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynął list, dotyczący stanu liczebności pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy, przyjmowanego jako kryterium przyznawania odpraw na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Sytuacja faktyczna pracowników, z którymi dochodzi do rozwiązania stosunków pracy w początkowym okresie zwolnień w warunkach ustawy o zwolnieniach grupowych nie różni się od sytuacji faktycznej pozostałych pracowników, odchodzących z pracy z przyczyn ich niedotyczących w późniejszym okresie. Brak więc podstaw do różnicowania podmiotów podobnych, charakteryzujących się wspólną cechą istotną w równym stopniu poprzez pozbawianie tych drugich możliwości otrzymania odpraw przewidzianych w art. 8 omawianej ustawy. Wydaje się, że najtrafniejszym i najbardziej sprawiedliwym rozwiązaniem byłoby przyjęcie zasady, że badanie stanu liczebności pracowników, jako kryterium stosowania ustawy i wynikającego z niej prawa do odprawy, powinno być dokonywane w momencie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie procedury zwolnień pracowników. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zbadanie przedmiotowej sprawy i ewentualne podjęcie stosownych czynności legislacyjnych zmierzających do doprecyzowania aktualnie obowiązującego stanu prawnego w omawianym zakresie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-05-18
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (18.05.2012 r.) wyraził przekonanie, iż zmiana stanu prawnego w zakresie poruszonym w wystąpieniu Rzecznika, nie jest celowa. Należy podzielić pogląd, iż wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną powinny być traktowane równo, a różnice w ich sytuacji prawnej powinny pozostawać w odpowiedniej proporcji do odmienności ich sytuacji faktycznej. Jednakże sytuacja pracowników zwalnianych z pracy w pierwszej kolejności i w dalszej kolejności jest odmienna. Do pierwszych zwolnień grupowych dochodzi bowiem u pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników, natomiast z czasem liczba pracowników spada, osiągając ostatecznie niższy poziom. Wprawdzie zachowana zostaje tożsamość podmiotu zatrudniającego, ale sytuacja prawno-ekonomiczna tego podmiotu z czasem staje się inna. Przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, uwzględniają postanowienia dyrektywy Rady nr 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych. Przyjęty w ustawie sposób ustalania konieczności zastosowania trybu "zwolnienia grupowego" jest tożsamy z jednym z dwóch mechanizmów przewidzianych w dyrektywie do wyboru państw członkowskich.