Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie praktyki umieszczania małoletnich cudzoziemców w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców z dnia 2012-05-31.
Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie praktyki umieszczania małoletnich cudzoziemców w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców.
Ze skarg kierowanych do Biura RPO wynika, że zatrzymywanie cudzoziemców, w tym rodzin z dziećmi, w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców, jest częstą praktyką. Według stanu na dzień 22 lutego 2012 r., w ośrodkach strzeżonych przebywało aż 35 dzieci i małoletnich, z czego 5 pozbawionych było opieki. Dane te potwierdzają, iż stosowanie detencji wobec małoletnich cudzoziemców nie należy do wyjątków. W ocenie Rzecznika, zagrożenie nasileniem się zjawiska posługiwania się dziećmi dla celów migracyjnych i traktowania ich jako zabezpieczenia przed umieszczeniem w ośrodku strzeżonym nie może uzasadniać dalszego stosowania detencji wobec małoletnich cudzoziemców. Wydaje się bowiem, że zarówno Straż Graniczna, jak i organy administracji publicznej, także te właściwe w sprawach dotyczących pobytu cudzoziemców na terytorium Polski, dysponują środkami prawnymi, które umożliwią odpowiednią reakcję na takie przypadki i skutecznie ograniczą ich liczbę. W obecnie obowiązującym stanie prawnym pożądane jest zapowiadane Ministra Spraw Wewnętrznych dostosowanie ośrodków strzeżonych do potrzeb małoletnich, a także innych cudzoziemców, zaliczanych do grup szczególnie wrażliwych. Niezależnie jednak od warunków panujących w ośrodkach, pozbawienie osób małoletnich wolności poprzez umieszczenie ich w tego typu placówkach będzie dla nich przeżyciem traumatycznym, które może w sposób negatywny wpłynąć na ich rozwój psychofizyczny. Ta okoliczność uzasadnia wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania detencji wobec małoletnich cudzoziemców i osób sprawujących nad nimi opiekę. Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie zwraca się o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, zmierzającej do wprowadzenia zakazu umieszczania małoletnich i ich opiekunów w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców.
Minister Spraw Wewnętrznych (02.07.2012 r.) podtrzymał stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 11 maja 2012 r., że zastosowanie środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia małoletniego w ośrodku strzeżonym jest działaniem wyjątkowym i ostatecznym. Umieszczenie osób małoletnich pozostających bez opieki oraz małoletnich wraz z opiekunami prawnymi w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców ma na celu nie tylko zabezpieczenie postępowania w sprawie wydalenia z terytorium RP, ale również zapewnienie małoletnim bezpiecznego pobytu do czasu powrotu do kraju pochodzenia oraz nienarażanie ich na niebezpieczeństwa związane z nielegalnym pobytem na terytorium Polski. Krajowy Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci Migracyjnej zadał swoim odpowiednikom w UE pytanie na temat stosowania detencji dotyczącej procedur wydaleń. Szesnaście z dwudziestu państw UE poinformowało, że dopuszcza stosowanie środka zabezpieczającego w postaci umieszczania w obiektach zamkniętych również wobec małoletnich i ich opiekunów. Wprowadzenie całkowitego zakazu umieszczania małoletnich i ich opiekunów w tego typu ośrodkach jest niecelowe z punktu widzenia skuteczności działań podejmowanych przez podmioty odpowiedzialne za problematykę zwalczania nielegalnej migracji. W projekcie nowej ustawy o cudzoziemcach została przewidziana regulacja, zgodnie z którą małoletni poniżej 13 roku życia pozbawieni opieki nie będą mogli być umieszczani w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców.