Wystąpienie do Ministra Skarbu Państwa w sprawie odszkodowań za grunty warszawskie z dnia 2012-06-13.
Wystąpienie do Ministra Skarbu Państwa w sprawie odszkodowań za grunty warszawskie.
Do Biura Rzecznika wpływają skargi na bierność władzy w prawidłowym uregulowaniu roszczeń odszkodowawczych mających genezę w dekrecie warszawskim z 1945 r. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość miało być wypłacane na podstawie przepisów rozporządzenia, które jednak nie zostało wydane. Brak ten miały rekompensować późniejsze regulacje ustawowe, ale tylko w stosunku do byłych właścicieli domów jednorodzinnych i działek przeznaczonych pod budownictwo jednorodzinne przejętych po dniu 5 kwietnia 1958 r. Aktualnie problematyka odszkodowań za grunty uregulowana jest w art. 214 i 215 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Art. 215 ust. 2 ustawy jest powtórzeniem regulacji dotyczących odszkodowania za dom jednorodzinny i działkę przeznaczoną pod zabudowę jednorodzinną. W wyroku z dnia 13 czerwca 2011 r. (sygn. akt SK 41/09) Trybunał Konstytucyjny oceniając zgodność tego przepisu z art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji stwierdził, że wspólną cechą byłych właścicieli domów jednorodzinnych i działek przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną oraz byłych właścicieli pozostałych nieruchomości warszawskich jest to, że zostali oni pozbawieni własności na podstawie dekretu warszawskiego i nie uzyskali prawa wieczystej dzierżawy, w związku z czym dekret przyznawał im odszkodowanie. Art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przyznaje odszkodowanie wyłącznie byłym właścicielom domów jednorodzinnych i działek przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną wywłaszczonym po dniu 5 kwietnia 1958 r. Trybunał ocenił, że pozbawienie odszkodowania byłych właścicieli określonej kategorii nieruchomości warszawskich nie znajduje racjonalnego uzasadnienia na gruncie konstytucyjnych gwarancji równej ochrony własności. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie o toku prac legislacyjnych podjętych w tej sprawie.
Minister Skarbu Państwa (27.06.2012 r.) wyjaśnił, że w wyroku z dnia 13 czerwca 2011 r. (sygn. akt SK 41/09) Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami prowadzi do nierównego traktowania obywateli znajdujących się w podobnej sytuacji prawnej, tj. właścicieli kamienic. Wyrok nie skutkuje utratą mocy obowiązującej art. 215 ust. 2, nie wywołuje również skutków prawotwórczych, polegających na ustanowieniu nowej normy prawnej. Zobowiązuje on ustawodawcę do ustanowienia regulacji prawnych niezbędnych dla realizacji norm konstytucyjnych, co może skutkować przygotowaniem kompleksowej regulacji prawnej w tym zakresie lub zmianą art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, bez wskazania w jakim czasie ma to nastąpić. Z orzeczenia TK nie wynika zobowiązanie Ministra Skarbu Państwa do przygotowania regulacji prawnej w tym zakresie. Ewentualna inicjatywa ustawodawcza w zakresie nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami należy do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.