Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie problemów z uzyskaniem przez osoby przebywające w zakładach karnych odpisu skróconego aktu urodzenia, niezbędnego do wstąpienia w związek małżeński z dnia 2012-07-23.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie problemów z uzyskaniem przez osoby przebywające w zakładach karnych odpisu skróconego aktu urodzenia, niezbędnego do wstąpienia w związek małżeński.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwracają się skarżący z problemem dotyczącym uzyskania odpisu skróconego aktu urodzenia, niezbędnego do wstąpienia w związek małżeński. Osoby przebywające w zakładach karnych otrzymują z urzędów stanu cywilnego informacje, że konieczne jest uiszczenie 22 zł tytułem opłaty skarbowej za wydanie odpisu skróconego aktu urodzenia. Jednak osoby te często nie mają możliwości zapłacenia wymaganej kwoty. Wówczas zwracają się do kierowników u.s.c. z prośbą o zwolnienie z opłaty skarbowej. Urzędnicy, kierując się przepisami ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, żądają od nich zaświadczeń potwierdzających fakt korzystania ze świadczeń opieki społecznej. Brak zaświadczenia, bądź przesyłanie zaświadczeń potwierdzających korzystanie ze świadczeń w innym okresie, powoduje odmowę zwolnienia z opłaty skarbowej. Rzecznikowi nie chodzi o przyznanie osobom odbywającym karę pozbawienia wolności prawa do świadczeń z opieki społecznej, ale o prawo do traktowania na równi z osobami znajdującymi się w jednakowo ciężkiej sytuacji majątkowej w zakresie zwolnienia od ponoszenia opłat skarbowych za niektóre czynności. Pozostawienie osób odbywających karę pozbawienia wolności poza zakresem zwolnień określonych w art. 7 przepisu ustawy o opłacie skarbowej, niebędących w stanie przez to uiścić opłaty za realizację czynności potwierdzających ich stan cywilny, uniemożliwia im realizację prawa określonego w art. 47 Konstytucji RP (prawa do ochrony prawnej życia rodzinnego oraz do decydowania o swoim życiu osobistym). Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o rozważenie powyższej sprawy, a także - w razie podzielenia przedstawionych uwag - o podjęcie działań w celu zmiany kwestionowanych przepisów.
Minister Finansów (17.08.2012 r.) uznał, że obowiązujące rozwiązania prawne w zakresie możliwości uzyskania przez osobę przebywającą w zakładzie karnym odpisu aktu stanu cywilnego są wystarczające i nie ma konieczności rozszerzenia w przepisach ustawy o opłacie skarbowej zakresu wyłączeń i zwolnień. Brak w przepisach o opłacie skarbowej zwolnienia podmiotowego dla osób przebywających w zakładach karnych nie oznacza, że nie mogą one skorzystać z ulgi w zapłacie tej daniny. Stosownie bowiem do art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa organ podatkowy, którym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta - na wniosek podatnika - może udzielić ulgi indywidualnej w zapłacie opłaty skarbowej polegającej, m.in. na umorzeniu zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej. Zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy - Ordynacja podatkowa przepisy tej ustawy mają zastosowanie także do opłaty skarbowej. Przesłanką udzielenia ulgi jest ważny interes podatnika lub interes publiczny. Organ podatkowy prowadząc indywidualne postępowanie w sprawie udzielenia ulgi na podstawie art. 67a ustawy - Ordynacja podatkowa dokonuje oceny istnienia powyższych przesłanek.