Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie nieprawidłowości dotyczących stosowania przez funkcjonariuszy Służby Więziennej wobec osób pozbawionych wolności środków przymusu bezpośredniego z dnia 2012-08-27.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie nieprawidłowości dotyczących stosowania przez funkcjonariuszy Służby Więziennej wobec osób pozbawionych wolności środków przymusu bezpośredniego.
W dotychczasowej korespondencji prowadzonej przez Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie nieprawidłowości dotyczących stosowania przez funkcjonariuszy Służby Więziennej środków przymusu bezpośredniego wobec osób pozbawionych wolności, Dyrektor Generalny Służby Więziennej wyraził przekonanie, że obecna praktyka realizacji obowiązku kontroli bezpośredniej w trakcie stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec osób osadzonych jest właściwa. Rzecznik uważa natomiast, że w wielu przypadkach funkcjonariusze nie realizują określonego w § 5 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 lipca 2010 r. w sprawie stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz użycia broni palnej lub psa służbowego przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, obowiązku "kontroli bezpośredniej". Funkcjonariusze nie wchodzili bowiem do pomieszczenia dźwiękochłonnego, w którym przebywał osadzony. Obserwacja zachowania osadzonego przez wizjer uniemożliwia ocenę postawy skazanego: jego zamiarów i gotowości do realizacji poleceń przełożonych. Ponadto funkcjonariusz w trakcie realizacji bezpośredniej kontroli zachowania osadzonego powinien sprawdzać, czy nie pojawiły się widoczne objawy zagrożenia dla życia i zdrowia osadzonego. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o spowodowanie zmiany istniejącej praktyki i doprowadzenie do praworządnego stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec osób pozbawionych wolności.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (12.09.2012 r.) poinformował, że w związku z wystąpieniem Rzecznika Praw Obywatelskich zwrócił się o wyjaśnienia do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, który przedstawione zarzuty uznał za zasadne. Przeprowadzona kontrola wykazała wiele uchybień, niemniej jednak stwierdzono, że nie stanowią one reguły. Środki przymusu bezpośredniego są zazwyczaj stosowane zgodnie z wymogami formalnymi, zasadami praworządności, humanitaryzmu i poszanowania godności osób osadzonych. W związku z dokonaną analizą sytuacji zostały wydane pisemne dyspozycje, do zrealizowania w jednostkach penitencjarnych, dotyczące właściwego wykonywania postanowień zawartych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 27 lipca 2010 r. w sprawie stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz użycia broni palnej lub psa służbowego przez funkcjonariuszy Służby Więziennej. Ponadto, zgodnie z zapewnieniami Ministra oraz Dyrektora Generalnego, realizacja uprawnień do stosowania środków przymusu bezpośredniego podlega stałemu nadzorowi i analizie. Nieprzestrzeganie przepisów obowiązujących w tym zakresie jest zagrożone sankcjami dyscyplinarnymi oraz karnymi. W celu wyeliminowania zaobserwowanych uchybień podjęto szereg działań o charakterze ciągłym, polegających na szkoleniu kadry w zakresie regulacji prawnych i zasad stosowania przymusu bezpośredniego, tworzeniu nowych mechanizmów kontroli i udostępnianiu nowych możliwości składania skarg na niewłaściwe postępowanie funkcjonariuszy. Z kolei dzięki sukcesywnemu instalowaniu monitoringu, możliwe jest sprawdzenie realizacji zaleceń w konkretnych sytuacjach.