Wystąpienie do Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie niezgodnych z prawem uchwał rad gmin powierzających prowadzenie wszystkich lub znacznej części szkół na terenie gminy podmiotom prywatnym z dnia 2012-11-12.
Wystąpienie do Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie niezgodnych z prawem uchwał rad gmin powierzających prowadzenie wszystkich lub znacznej części szkół na terenie gminy podmiotom prywatnym.
Z informacji przekazanych w piśmie Związku Nauczycielstwa Polskiego wynika, że wojewodowie, działając jako organ nadzoru nad działalnością gmin, nie kwestionują niezgodnych z prawem uchwał powierzających prowadzenie wszystkich (lub znacznej części) szkół na terenie gminy podmiotom prywatnym (stowarzyszeniom, fundacjom, spółkom prawa handlowego). W efekcie, w wielu gminach może dochodzić do naruszenia konstytucyjnego prawa do powszechnej i bezpłatnej nauki. Zakładanie przez gminy podmiotów prawa prywatnego, które przejmują prowadzenie szkół w wielu przypadkach ma cechy próby obejścia prawa regulującego m.in. kwestie zasad wynagradzania nauczycieli (w placówkach prowadzonych przez podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego nie stosuje się części gwarancji wynikających z Karty Nauczyciela). Niektórzy wojewodowie powołują się na art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty, przepis ten ma jednak zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach, w pozostałych przypadkach obowiązują przepisy ustawy o systemie oświaty, mówiące o obowiązku gminy zapewnienia dzieciom mieszkającym na jej terenie dostępu do powszechnej, bezpłatnej nauki w publicznych placówkach. Minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadzór nad działalnością wojewody. Może zatem podjąć działania zmierzające do ujednolicenia wykładni prawa oświatowego przez wojewodów w szczególności w sytuacji, w której brak prawidłowej i jednolitej wykładni może prowadzić do naruszenia konstytucyjnej gwarancji powszechnego dostępu do nauki. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z wnioskiem o zastosowanie odpowiednich środków przewidzianych w przepisach prawa w przedstawionej sprawie.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji (19.12.2012 r.) wyjaśnił, że wobec przewidzianej przepisami prawa sądowej kontroli rozstrzygnięć nadzorczych wojewody nie ma możliwości dokonywania, na podstawie art. 8 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, oceny poszczególnych działań nadzorczych wojewody. Problem poruszony w wystąpieniu stanowił przedmiot dezyderatu nr 2 sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży z dnia 26 lipca 2012 r. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zobligowało wówczas wojewodów, aby w ramach swoich uprawnień zwrócili szczególną uwagę na formalną poprawność aktów prawnych podejmowanych przez organy samorządowe w sprawach związanych z zakładaniem, prowadzeniem oraz likwidowaniem przez nie szkół i placówek oświatowych. Zasadnym wydaje się, aby pogląd na temat zasygnalizowanych kwestii wyraziło Ministerstwo Edukacji Narodowej, w którego gestii pozostają sprawy kształcenia, nauczania oraz wychowania dzieci i młodzieży.