Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie konstytucyjności przepisów regulujących dokonywanie kontroli osobistej oraz przeszukiwania pojazdów przez funkcjonariuszy publicznych z dnia 2012-11-20.
Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie konstytucyjności przepisów regulujących dokonywanie kontroli osobistej oraz przeszukiwania pojazdów przez funkcjonariuszy publicznych.
Przedstawiony problem pojawił się na tle spraw badanych przez Rzecznika. Przepisy ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, ustawy z dnia 9 czerwca 2000 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, nie definiują pojęcia "kontrola osobista". Na podstawie przepisów ustawowych nie można ustalić katalogu czynności wykonywanych przez funkcjonariuszy w związku z przeprowadzaną kontrolą osobistą. Zdaniem Rzecznika zagadnienie kontroli osobistej, mające ścisły związek ze sferą nietykalności osobistej i wolności osobistej, powinno być uregulowane w ustawie. Przepisy wymienionych ustaw są niezgodne z art. 41 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP przez to, że nie określają granic, sposobu oraz trybu wkroczenia przez organy władzy publicznej w sferę nietykalności osobistej i wolności osobistej. Poszczególne ustawy przyznają uprawnienia dla funkcjonariuszy do przeglądania bagaży lub ładunków znajdujących się w środkach transportu. Przepisy ustawowe są niezgodne z art. 50 Konstytucji RP przez to, że nie określają sposobu przeszukania pojazdów. Ponadto ustawodawca nie przewidział możliwości odwołania się do sądu w sprawach dotyczących kontroli osobistej oraz przeszukania pojazdu, stąd w omawianym zakresie przepisy ustaw są niezgodne z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o podjęcie działań w celu dostosowania obowiązującego stanu prawnego do standardów konstytucyjnych.
Minister Spraw Wewnętrznych (13.03.2013 r.) poinformował, że z uwagi na wieloaspektowość problematyki poruszonej w wystąpieniu, przedmiotowa sprawa jest analizowana w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Kwestie związane z dokonywaniem kontroli osobistej oraz przeszukaniem pojazdów dotyczą szeregu służb i formacji, w tym m.in.: Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Biura Ochrony Rządu oraz straży gminnych i miejskich. Dotychczasowe ustalenia wykazały, że akty normatywne regulujące działanie ww. formacji i służb w odmienny sposób określają uprawnienia funkcjonariuszy oraz strażników gminnych i miejskich do podejmowania wspomnianych czynności, a tym samym zasadnym jest podjęcie szerszych konsultacji, które pozwolą na szczegółowe ustosunkowanie się do podnoszonych problemów. Rzecznik zostanie poinformowany o wynikach tychże działań oraz zapadłych ustaleniach.