Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie systemu opieki nad dzieckiem pozbawionym pieczy rodziców z dnia 2013-04-02.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/710112/12/III/1105.2 RZ
Data sprawy:
2013-04-02
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie systemu opieki nad dzieckiem pozbawionym pieczy rodziców.

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje skargi wskazujące na występowanie problemów na tle przyjętej niedawno nowej regulacji prawnej w zakresie systemu opieki nad dzieckiem pozbawionym pieczy rodziców. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, wniosek rodziny zastępczej niezawodowej o przekształcenie w rodzinę zastępczą zawodową powinien zostać załatwiony w formie decyzji administracyjnej. Niestety stanowisko to nie jest podzielane przez jednostki samorządu terytorialnego, co w praktyce oznacza dużą swobodę w załatwianiu wniosków, a samorządy np. ze względu na brak środków nie dokonują przekształceń rodzin zastępczych w rodziny zawodowe. Wątpliwości dotyczą również zadań wojewody. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na wojewodę obowiązek nadzorowania placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych i interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych, natomiast w zakresie rodzinnej pieczy zastępczej zadaniem wojewody jest monitorowanie realizacji zadań samorządu gminnego, powiatowego i województwa. Zastosowanie pojęcia monitorowania bez bliższego zdefiniowania jego znaczenia wywołuje niepewność adresatów normy prawnej co do ich praw i obowiązków. W opinii Rzecznika konieczne jest doprecyzowanie przepisów w tym zakresie. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przeanalizowanie przedstawionych problemów, a także rozważenie możliwości podjęcia inicjatywy legislacyjnej.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-04-29
Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (29.04.2013 r.) poinformował, że dostrzega konieczność wyeliminowania rozbieżności interpretacyjnych w zakresie formy załatwiania przez starostę wniosku rodziny zastępczej niezawodowej o zawarcie umowy o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej w trybie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Powyższe zagadnienie zostanie uwzględnione w przyszłej nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Resort pracy i polityki społecznej dostrzega również potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych w stosunku do drugiego przedstawionego problemu dotyczącego zadania wojewody w zakresie monitorowania realizacji zadań samorządu gminnego, powiatowego i województwa oraz zgodności zatrudnienia pracowników jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi kwalifikacjami. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nie zawiera definicji pojęcia monitorowanie. Zdaniem Ministerstwa, monitorowanie, o którym mowa w ustawie jest procesem systematycznego zbierania i analizowania informacji na temat realizacji zadań samorządu gminnego, powiatowego i województwa oraz zgodności zatrudnienia pracowników jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi kwalifikacjami. Wobec problemów interpretacyjnych związanych z omawianym wyżej zadaniem wojewody, Ministerstwo dostrzega konieczność jednoznacznego określenia zakresu pojęcia "monitorowanie" w ustawie.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (26.09.2013 r.) w uzupełnieniu wcześniejszej odpowiedzi poinformowała, że Rada Ministrów w lipcu 2013 r. przekazała do Sejmu i Senatu Informację Rady Ministrów o realizacji w roku 2012 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Z wniosków wypływających z tej Informacji wynika konieczność zmian niektórych przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Obecnie w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej trwają prace nad tymi zmianami. W trakcie tych prac rozwiązana zostanie także kwestia problemów zgłaszanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich.