Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie stosowania środków kontroli osób wchodzących na teren sądu z dnia 2013-04-04.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/692697/12/I/125.4 RZ
Data sprawy:
2013-04-04
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie stosowania środków kontroli osób wchodzących na teren sądu.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich kierowane są skargi dotyczące poddawania kontroli osób chcących wejść na teren sądu. W jednej z prowadzonych spraw indywidualnych, Prezes Sądu Okręgowego uzasadniając podejmowane środki bezpieczeństwa, powołała się na regulamin bezpieczeństwa i porządku obowiązujący w sądzie okręgowym, wzorowany na otrzymanym z Ministerstwa Sprawiedliwości ramowym wewnętrznym regulaminie bezpieczeństwa i porządku. Rzecznik rozumie potrzebę funkcjonowania tego typu zabezpieczeń, jednak podstawy ich wprowadzenia nie mogą stanowić regulaminy wewnętrzne czy wytyczne Ministra, a regulacja taka powinna mieć rangę ustawową. Obecnie brak jest przepisu o randze ustawowej uprawniającego do stosowania środków kontroli osobistej i odzieży oraz kontroli mienia osób wchodzących na teren sądu. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o ustosunkowanie się do przedstawionej kwestii.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-04-30
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (30.04.2013 r.) wyjaśnił, że w myśl ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, prezes sądu może zarządzić stosowanie środków zapewniających bezpieczeństwo w budynkach sądowych oraz zapobiegających naruszaniu zakazu wnoszenia do budynków sądów broni, amunicji, materiałów wybuchowych i innych środków niebezpiecznych. W 1996 r. powołana została Policja Sądowa, której zadaniem jest ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądów oraz prokuratur, ochrona życia i zdrowia sędziów, prokuratorów oraz innych osób, w związku z wykonywaniem przez nich czynności wynikających z realizacji zadań wymiaru sprawiedliwości. Niestety, formacja ta liczy zaledwie 1000 etatów, co jest niewystarczającą liczbą do zapewnienia bezpieczeństwa we wszystkich obiektach sądów powszechnych w całym kraju. Ponadto wobec rozszerzenia w 1999 r. zakresu zadań funkcjonariusze Policji Sądowej w dużej mierze angażowani są do czynności związanych z konwojowaniem i doprowadzaniem osób na polecenie sądu, prokuratora i właściwego komendanta Policji. Wobec powyższego, prezesi sądów zmuszeni są do powoływania własnych formacji ochronnych w postaci wewnętrznych służb ochrony lub angażowania podmiotów prywatnych - firm ochroniarskich. Pracownicy tych służb nie posiadają, tak jak funkcjonariusze Policji, uprawnień do kontroli bagażu. Dlatego też, pracownicy ochrony zmuszeni są wzywać osoby przybywające do sądu do dobrowolnego podania się kontroli, która w przeważającej mierze przybiera postać prześwietlenia bagażu w skanerze rtg oraz zastosowania detektora do wykrywania metali. Niewątpliwie zmiana zaproponowana w wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich, polegająca na wprowadzeniu przepisu rangi ustawowej uprawniającego do stosowania środków kontroli osobistej i odzieży oraz kontroli mienia osób wchodzących na teren sądów, usprawniłaby proces zabezpieczenia sądów przed naruszeniem zasad bezpieczeństwa i porządku.